Aronia to krzew owocowy ceniony za właściwości zdrowotne. Jest łatwa w uprawie i odporna na trudne warunki. Ten przewodnik wyjaśnia, jak sadzić i pielęgnować aronię, aby cieszyć się obfitymi zbiorami.
Aronia – co to za roślina i dlaczego warto ją mieć?
Aronia czarnoowocowa (Aronia melanocarpa) to krzew z rodziny różowatych. Pochodzi ze wschodnich wybrzeży Ameryki Północnej. Odkryto ją około 300 lat temu. Aronia dobrze przystosowuje się do różnych warunków. Rośnie na terenach piaszczystych i obrzeżach lasów. Krzewy osiągają wysokość od 2 do 3 metrów. Aronia w formie naturalnej jest rozłożystym krzewem. Aronia szczepiona na pniu przypomina niskie drzewko. Roślina jest bardzo wytrzymała na niskie temperatury. Jest mrozoodporna do –40°C. Nie wymaga zimowego okrycia. Aronia jest odporna na choroby i szkodniki. Rzadko atakują ją mszyce czy śluzownica ciemna. Wysoka zawartość polifenoli chroni krzew. Aronia nie gromadzi metali ciężkich. Można ją sadzić na zanieczyszczonych terenach miejskich. Krzewy owocują wiele lat. Dobra pielęgnacja zapewnia owocowanie przez 20-25 lat. Aronia jest cenna ze względu na właściwości odżywcze. Ma również walory dekoracyjne. Wiosną ma piękne białe kwiaty. Kwitnie w drugiej połowie maja. Kwiaty utrzymują się około dwóch tygodni. Liście przebarwiają się jesienią. Przybierają pomarańczowoczerwony kolor. Aronia to roślina o wysokiej wartości zdrowotnej. Ma małe wymagania uprawowe. Warto znaleźć dla niej miejsce na działce. Roślina nie jest szczególnie wymagająca. Jej owoce są bogate w witaminy.
Przekonajcie się sami! Walory dekoracyjne krzewu aronii. Nie tylko owoce!
Aronia to prawdziwa skarbnica zdrowia – zawiera ona bardzo dużo cennych witamin i antyoksydantów.
Królowa zdrowych owoców – aronia to jeden z najzdrowszych owoców na świecie.
Aronię uznaje się za jedną z najmniej wymagających roślin. Nie potrzebuje skomplikowanych zabiegów pielęgnacyjnych. Jest odporna na suszę, mróz i choroby. To czyni ją idealnym wyborem dla każdego ogrodu. Jest coraz bardziej popularna w polskich ogrodach. Zainteresowanie aronią jako superowocem rośnie. Coraz więcej osób docenia jej wartości zdrowotne. Uprawa aronii na własny ogród jest łatwa i opłacalna. Aronia jest ceniona ze względu na odporność na warunki klimatyczne.
Wymagania aronii – stanowisko i gleba
Aronia potrzebuje odpowiedniego stanowiska do obfitego owocowania. Wymaga słonecznego stanowiska. Może rosnąć w lekkim cieniu. Pełne słońce gwarantuje najlepsze plony. Silne wiatry mogą uszkodzić gałęzie. Mogą utrudniać zapylenie kwiatów. Aronia toleruje różne warunki glebowe. Najlepiej rośnie na glebach żyznych. Preferuje gleby próchnicze i przepuszczalne. Podłoże powinno być umiarkowanie wilgotne. Aronia lubi gleby o pH 5,5-6,5. Optymalne pH gleby dla aronii to 6,5. Dobrze radzi sobie na podłożach lżejszych. Rośnie także na glebach piaszczystych. Toleruje gleby gliniaste. Ważne jest zapewnienie dobrego drenażu. Unikaj miejsc podmokłych. Nie sadź aronii na glebach o niskim poziomie próchnicy. Unikaj ciężkich, gliniastych gleb. Aronia dobrze znosi suszę. Może rosnąć na terenach z wysokim poziomem wód gruntowych. Odczyn podłoża powinien być obojętny lub lekko kwaśny. Aronia rośnie na wszystkich typach gleb. Świetnie rośnie na glebach lekkich. Dobrze radzi sobie na gorszych podłożach.
- Wybierz stanowisko słoneczne lub półcień.
- Unikaj suchych i ubogich gleb.
- Unikaj ciężkich, gliniastych gleb.
- Posadź aronię na lekkim wzniesieniu, jeśli teren jest podmokły.
Sadzenie aronii krok po kroku
Sadzenie aronii nie jest skomplikowane. Wymaga kilku podstawowych wiadomości. Najlepszy czas na sadzenie to jesień lub wiosna. Sadzenie jesienią przypada na październik i listopad. Sadzenie wiosną trwa od marca do kwietnia. Najlepszy moment to późna jesień. Wczesna wiosna również jest dobra. Unikaj sadzenia aronii w lecie. Wysokie temperatury szkodzą młodym roślinom. Właściwe przygotowanie gleby to klucz do sukcesu. Przygotowania warto rozpocząć kilka miesięcy wcześniej. Gleba powinna być żyzna i przepuszczalna. Powinna mieć pH 6,0-6,5. Optymalne pH to 6,5. Przygotuj glebę przez przekopanie. Usuń chwasty dokładnie. Wzbogać glebę kompostem lub obornikiem. Zwróć uwagę na pH gleby. Wybierz sadzonki z zaufanych szkółek. Pochodzące z dobrego źródła sadzonki rosną lepiej. Sadzonki dwuletnie klasy II mają lepiej rozwinięty system korzeniowy. Sadzonki wegetatywne owocują szybciej. Sadzonki dwu- lub trzyletnie dają szybsze plony. Wykop odpowiednio głęboki dołek. Dołek powinien mieć wymiary około 40x40x40 cm. Wzbogać dno dołka kompostem. Możesz użyć dobrze rozłożonego obornika. Podczas sadzenia ważne jest rozłożenie korzeni. Sadź rośliny w odpowiednich odstępach. Zachowaj odległość minimum 1,5 metra między krzewami. Odległość 1,5-2,0 metra jest zalecana. Między rzędami zachowaj około 3,5 metra. Na plantacjach odległość między rzędami wynosi 4-4,5 metra. Sadzonki w rzędzie sadzi się co 50-70 cm. Odstępy nie powinny przekraczać 0,7-0,8 m. To ułatwia zbiór kombajnowy. Posadź sadzonki nieco głębiej. Wystarczy 3-5 cm głębiej niż rosły w szkółce. Obficie podlej sadzonki po posadzeniu. Ściółkuj glebę wokół krzewów. Ściółkowanie zapobiega wyrastaniu chwastów. Pomaga utrzymać wilgoć w glebie. Podczas sadzenia zastosowano znacznik. Użyto specjalnej sadzarki. To zapewnia stały kierunek sadzenia.
Kiedy sadzić aronię?
Najlepsze terminy sadzenia aronii to późna jesień (październik-listopad) lub wczesna wiosna (marzec-kwiecień). Sadzenie w lecie jest niewskazane ze względu na wysokie temperatury.
Jak przygotować glebę pod uprawę aronii?
Gleba pod aronię powinna być żyzna, przepuszczalna i umiarkowanie wilgotna, o pH 6,0-6,5. Warto przygotować ją kilka miesięcy wcześniej, przekopując, usuwając chwasty i wzbogacając kompostem lub obornikiem.
Jak prawidłowo sadzić sadzonki aronii krok po kroku?
Wykop dołek 40x40x40 cm. Wzbogać go kompostem. Rozłóż korzenie sadzonki. Posadź ją nieco głębiej (3-5 cm). Zachowaj odstęp 1,5-2 m między krzewami. Obficie podlej po posadzeniu. Ściółkuj glebę.
Pielęgnacja krzewów aronii
Pielęgnacja aronii nie jest skomplikowana. Roślina ma małe wymagania. Regularne podlewanie jest kluczowe. Podlewaj zwłaszcza w czasie suszy. Zapotrzebowanie na wodę wynosi 500-600mm rocznie. Podlewaj w okresie dojrzewania owoców. Nawożenie wspomaga wzrost i plony. Stosuj nawozy wieloskładnikowe. Dobrze reaguje na nawożenie kompostem. Można użyć obornika. W pierwszych latach konieczne jest pielęgnowanie. Odchwaszczaj glebę wokół krzewów. Przycinanie zwiększa plony. Przycinaj krzewy wczesną wiosną. Usuwaj stare pędy. Formowanie krzewów poprawia estetykę. Cięcie odmładzające wykonaj po 5-6 latach. Aronia rzadko choruje. Szkodniki nie stanowią dużego zagrożenia. Nie jest konieczne użycie środków ochrony roślin. Ptaki sporadycznie uszkadzają owoce.
- Regularnie podlewaj aronię, szczególnie w czasie suszy.
- Nawoź krzewy kompostem lub nawozami wieloskładnikowymi.
- Przycinaj krzewy wczesną wiosną, usuwając stare pędy.
- Ściółkuj glebę wokół roślin, aby ograniczyć chwasty i utrzymać wilgoć.
Jak dbać o aronię po posadzeniu, aby zapewnić jej zdrowy wzrost?
Po posadzeniu aronia wymaga regularnego podlewania, zwłaszcza w pierwszych miesiącach. Ważne jest też ściółkowanie gleby i nawożenie, aby roślina miała dostęp do składników odżywczych.
Kiedy przeprowadzać cięcie aronii?
Przycinanie aronii najlepiej przeprowadzać wczesną wiosną. Usuwa się wtedy stare, chore lub uszkodzone pędy. Cięcie odmładzające wykonuje się po około 5-6 latach.
Zbiór owoców aronii i ich wykorzystanie
Owoce aronii dojrzewają pod koniec lata. Zbiór przypada na drugą połowę sierpnia. Trwa do początku września. Owoce są dojrzałe w drugiej połowie sierpnia. Zbiór możliwy jest do połowy września. Dojrzałe owoce są czarne. Są okrągłe lub lekko wydłużone. Pokrywa je nalot woskowy. Dojrzałe owoce łatwo oddzielają się od gałązek. Można zbierać owoce po pierwszych przymrozkach. Stają się wtedy słodsze i mniej cierpkie. Pierwszy zbiór możliwy jest już w pierwszym roku po posadzeniu. Dotyczy to sadzonek z rozmnażania wegetatywnego. Z nasion owocują po 2-3 latach. Obfite owocowanie zaczyna się od 2-3 lat. Roczne owocowanie może wynosić 15-20 ton na hektar. Owoce aronii mają cierpko-słodki smak. Nie nadają się do bezpośredniego spożycia dla każdego. Są idealne na przetwory. Nadają się na soki i nalewki. Można z nich robić dżemy i konfitury. Syropy i galaretki również są popularne. Owoce można mrozić lub suszyć. Nadają się na herbatki owocowe. Przetwory z aronii można przechowywać przez cały rok. Świeże owoce przechowuj w lodówce. Wytrzymają 2-3 tygodnie. Przetwory obniżają ciśnienie. Poprawiają zdrowie serca. Wspierają układ odpornościowy.
Kiedy zbierać owoce aronii?
Owoce aronii zbiera się od drugiej połowy sierpnia do września. Można poczekać do pierwszych przymrozków, aby owoce stały się słodsze.
Jakie są zastosowania owoców aronii?
Owoce aronii nadają się głównie na przetwory. Można z nich robić soki, nalewki, dżemy, syropy. Nadają się też do mrożenia i suszenia.
| Etap | Termin |
|---|---|
| Kwitnienie | Druga połowa maja |
| Zbiór owoców | Druga połowa sierpnia – wrzesień |
Popularne odmiany aronii
Na rynku dostępnych jest kilka popularnych odmian aronii. W Polsce najczęściej wybierane to 'Nero’, 'Galicjanka’ i 'Hugin’. Odmiana 'Nero’ dorasta do 1,5 metra. 'Viking’ osiąga do 2 metrów wysokości. 'Hugin’ jest niższa, rośnie do 1 metra. Owoce odmiany 'Viking’ są większe. Mają średnicę 1,3-1,5 cm. Owoce aronii czarnoowocowej mają średnicę około 10 mm. Odmiany 'Nero’ i 'Viking’ dojrzewają w sierpniu i wrześniu. Wybór odmiany zależy od preferencji. Warto zwrócić uwagę na wielkość krzewu. Ważny jest też termin dojrzewania owoców.
Korzyści zdrowotne aronii
Owoce aronii to prawdziwa skarbnica zdrowia. Są bogate w witaminy. Zawierają witaminy C, E, K i B. Znajdziemy w nich witaminy PP, B2, B9, E, A i C. Aronia zawiera wiele minerałów. Są to potas, magnez, molibden i żelazo. Owoce dostarczają fosfor, wapń, kobalt, bor, jod i miedź. Aronia jest bogata w antyoksydanty. Zawiera antocyjany, fenole, flawonoidy. Obecne są alkaloidy. Owoce zawierają kwasy organiczne. Znajdziemy w nich pektyny, garbniki i cukry. Antocyjany i flawonoidy są silnymi przeciwutleniaczami. Owoce aronii mają korzystny wpływ na zdrowie. Wspierają układ krwionośny. Pomagają w walce z cukrzycą. Zmniejszają ryzyko chorób cywilizacyjnych. Wspomagają leczenie chorób oczu. Wzmacniają układ odpornościowy. Aronia działa przeciwzapalnie. Ma działanie przeciwutleniające. Obniża ciśnienie krwi. Reguluje poziom cukru. Spożywanie aronii ma korzystny wpływ na samopoczucie. Właściwości lecznicze aronii są doceniane. Owoce aronii są skarbnicą substancji odżywczych.
Aronia jest jednym z najzdrowszych owoców świata.
| Składnik | Przykłady |
|---|---|
| Witaminy | C, E, K, B, PP, A |
| Minerały | Potas, magnez, żelazo, wapń |
| Antyoksydanty | Antocyjany, flawonoidy, fenole |
Aronia w krajobrazie – walory dekoracyjne
Aronia to nie tylko zdrowe owoce. Krzew ma również wysokie walory dekoracyjne. Wiosną wyróżnia się pięknymi, białymi kwiatami. Ciemnozielone liście dodają uroku. Jesienią liście zmieniają kolor. Przebarwiają się na czerwono lub pomarańczowoczerwono. Tworzą piękny akcent w ogrodzie. Czarne, błyszczące jagody zdobią krzew od końca lata. Pozostają na krzewie długo. Aronię można sadzić pojedynczo. Sprawdza się jako soliter. Dobrze wygląda posadzona w grupach. Jest doskonała na żywopłot. Szybko rośnie i tworzy gęstą osłonę. Sadzenie aronii w grupach tworzy harmonię. Pasuje do innych krzewów owocowych. Może być sadzona z krzewami ozdobnymi. Aronia dodaje estetyki przestrzeni ogrodowej. Jej walory dekoracyjne są doceniane.
Walory dekoracyjne krzewu aronii. Nie tylko owoce!
Zobacz także:
Dodaj komentarz