Jeżyna bezkolcowa to cenny krzew owocowy. Dostarcza smacznych i zdrowych owoców. Jej uprawa i rozmnażanie są stosunkowo proste. Dowiedz się, jak pielęgnować jeżynę bezkolcową.
Dlaczego warto uprawiać jeżynę bezkolcową?
Jeżyna bezkolcowa to popularny krzew ogrodowy. Wyróżnia się gładkimi pędami bez kolców. Ułatwia to pielęgnację i zbiór owoców. Owoce są duże, soczyste i smaczne. Zawierają dużo witamin C i E. Dostarczają także soli mineralnych. Przetwory z jeżyn wspomagają układ pokarmowy. Regulują również metabolizm. Owoce i liście mają właściwości lecznicze. Mogą wspierać leczenie bólu reumatycznego. Pomagają także przy chorobach nerek. Łagodzą dolegliwości żołądkowe. Herbata z syropem wzmacnia struny głosowe. Pomaga zwalczać chrypkę. Jeżyny znano i doceniano już dawniej. Uprawa w ogrodach rozpoczęła się w XIX wieku. Wcześniej zbierano je z lasów. To wdzięczna roślina obficie owocująca.
Jak sadzić jeżynę bezkolcową?
Sadzenie jeżyny bezkolcowej jest kluczowe. Zapewnia dobry start dla rośliny. Wybierz odpowiednie miejsce i czas. Przygotuj właściwie glebę.
Optymalne stanowisko i gleba
Jeżyna bezkolcowa lubi słoneczne stanowiska. Powinno być osłonięte od silnego wiatru. Może rosnąć w gruncie i w donicach. Gleba powinna być żyzna i próchnicza. Musi być dobrze przepuszczalna. Idealne pH gleby wynosi 5,5-6,5. Niektórzy podają pH 6-6.5. Używaj kompostu do poprawy struktury gleby. Dodawaj wapno lub siarkę ogrodniczą. Pomaga to regulować pH gleby. Gleba nie może być podmokła. Nie powinna też przemarzać.
Kiedy i jak sadzić?
Najlepszy czas na sadzenie to wczesna wiosna. Możesz sadzić po ryzyku przymrozków. Późna jesień to też dobry termin. Sadzonki umieszcza się w dołach. Dół powinien mieć głębokość około 45 cm. Sadź na głębokości 3-4 cm większej. Chodzi o głębokość sadzenia w szkółce. Odległości między krzewami są różne. Mogą wynosić od 0,5 do 2,5 m. Inne źródła podają 1,5-3 m. Zaleca się też 2 do 4 m. Nie sadź jeżyn tam, gdzie rosły maliny. Zapobiega to przenoszeniu chorób. Sadzenie zdrowych pędów zapewnia sukces. Pędy powinny mieć co najmniej 30 cm długości.
Kiedy najlepiej sadzić jeżyny bezkolcowej?
Najlepszym czasem na sadzenie jeżyny bezkolcowej jest wczesna wiosna lub późna jesień.
| Czynność | Zalecenia | Wartości |
|---|---|---|
| Głębokość dołu pod sadzonkę | Wykopać dół | Ok. 45 cm |
| Głębokość sadzenia | Głębiej niż w szkółce | 3-4 cm więcej |
| Rozstawa między roślinami | Zależnie od odmiany/prowadzenia | 0,5 – 4 m |
| Optymalne pH gleby | Lekko kwaśna | 5,5 – 6,5 |
Pielęgnacja jeżyny bezkolcowej
Prawidłowa pielęgnacja zapewnia obfite plony. Obejmuje nawożenie i nawadnianie. Ważne jest też ściółkowanie i podpora. Pamiętaj o ochronie zimowej.
Nawożenie i nawadnianie
Regularne nawożenie jest kluczowe. Szczególnie dla młodych sadzonek. Stosuj rozcieńczone nawozy wieloskładnikowe. Dobre są nawozy do krzewów owocowych. Polecane są nawozy organiczne. Wióry rogowe zawierają 14% azotu. Stosuje się je w dawkach 40-80 g/m². Zapewniają przedłużone działanie azotu. Dodanie garści wiórów rogowych przy sadzeniu jest dobrym pomysłem. Regularne podlewanie jest ważne. Szczególnie w okresach suszy. Podlewaj jeżynę w razie braku opadów.
Ściółkowanie i walka z chwastami
Ogranicz rozwój chwastów wokół jeżyn. Pomaga w tym ściółkowanie. Wyściółkuj podłoże wokół rośliny. Użyj kory sosnowej lub kompostu. Ściółkowanie utrzymuje wilgoć w glebie. Hamuje również wzrost chwastów. Ręczne usuwanie chwastów jest też skuteczne. Pracę zacznij od usunięcia pierwszych chwastów w marcu.
Podpory i ochrona zimowa
Jeżyna bezkolcowa rośnie szybko. Pędy mogą osiągać do 5 metrów długości. Najczęściej mają około 3 metry. Wymaga to odpowiedniej podpory. Prowadzenie pędów ułatwia pielęgnację. Jeżyny bezkolcowe wymagają okrywania na zimę. Zabezpiecz pędy przed mrozem. Przykryj je liśćmi lub gałązkami iglaków. Możesz użyć tkaniny jutowej. Agrowłóknina też dobrze chroni.
Przycinanie jeżyny bezkolcowej
Cięcie jeżyn to podstawowy zabieg. Wykonuje się go na wiosnę. Ma na celu odmłodzenie krzewu. Poprawia również plonowanie.
Dlaczego przycinanie jest ważne?
Ten plenny krzew rośnie bardzo szybko. Wymaga systematycznego skracania pędów. Regularne przycinanie pędów zwiększa ilość owoców. Zapobiega też chorobom. Roślina owocuje tylko raz. Owoce pojawiają się na zeszłorocznych pędach. Po owocowaniu należy usunąć stare pędy. Przeprowadź cięcie regeneracyjne. Jeżyna bezkolcowa szybko się zregeneruje. Wytworzy dużo młodych pędów.
Kiedy i jak przycinać?
Przycinanie jeżyny bezkolcowej można przeprowadzić. Zrób to pod koniec lutego lub w marcu. Wczesna wiosna to najlepszy czas na cięcie. Usunąć przemarznięte i stare pędy. Na początku sezonu wybierz pędy. Zostaw maksymalnie 6 najsilniejszych pędów. Resztę wycina się w całości. Młode pędy łatwo odróżnić od starych. Przycinaj pędy do około 150 cm. Boczne pędy skróć do około 30 cm. Następnie podwiąż je do podpory. Używaj ostrego sekatora do przycinania. Dezynfekcja narzędzi ogrodniczych jest ważna. Zapobiega to rozprzestrzenianiu chorób.
Kiedy przyciąć jeżynę, aby cieszyć się obfitymi plonami?
Regularne przycinanie jeżyny, najlepiej wczesną wiosną (luty/marzec), zwiększa ilość owoców i poprawia plonowanie.
Rozmnażanie jeżyny bezkolcowej
Rozmnażanie jeżyny bezkolcowej jest proste. Można je wykonywać w domu. Samodzielne rozmnażanie odmładza roślinę. Zapewnia zdrowe sadzonki. Wybierz metodę dopasowaną do potrzeb.
Jak rozmnażać jeżynę bezkolcową?
Rozmnażanie jeżyny bezkolcowej można przeprowadzać na cztery główne sposoby: odkłady wierzchołkowe, sadzonki zielne, sadzonki zdrewniałe oraz odrosty korzeniowe (choć te ostatnie rzadko występują u odmian bezkolcowych).
Odkłady wierzchołkowe
To jedna z popularnych metod rozmnażania. Polega na ukorzenieniu wierzchołka pędu. Pęd musi być przylegający do rośliny macierzystej. Odkłady wierzchołkowe wykonuje się wiosną. Pędy do odkładów mają długość 70-150 cm. Przysypujemy je ziemią próchniczą. Głębokość przysypania wynosi 7-10 cm.
Sadzonki zielne
Sadzonki zielne wykonuje się latem. Najlepiej od końca czerwca do sierpnia. Mają długość 6-10 cm. Dolne liście należy usunąć. Ukorzenianie sadzonek zielnych trwa 5-8 tygodni. Wymaga wysokiej wilgotności. Potrzebna jest też dostateczna ilość światła. Można używać ukorzeniacza. Tunel foliowy zapewnia odpowiednie warunki.
Sadzonki zdrewniałe
Sadzonki zdrewniałe pobiera się jesienią. Najlepiej późną jesienią. Pędy mają długość 10-20 cm. Przechowuje się je do wiosny. Umieść je w chłodnym miejscu. Przechowuj je w piasku. Na wiosnę są gotowe do sadzenia.
Odrosty korzeniowe i podział karpy
Odrosty korzeniowe to kolejna metoda. Należy je podkopać. Sadź na głębokości około 5 cm. Sadzenie odbywa się w miejscu docelowym. Jeżyny bezkolcowe rzadko rozmnaża się w ten sposób. Podział karpy to metoda tradycyjna. Wykopywanie roślin odbywa się wczesną wiosną. Można też robić to późną jesienią.
Rozmnażanie z nasion
Rozmnażanie jeżyn z nasion jest możliwe. Wymaga stratyfikacji nasion. Trwa ona około 90 dni w lodówce. Współczynnik kiełkowania sięga 80%. Jeżyny z nasion dają plon. Pierwszy plon jest po 4-5 latach. Metody wegetatywne są szybsze i bardziej niezawodne.
Popularne odmiany jeżyny bezkolcowej
Istnieje wiele odmian jeżyny bezkolcowej. Wybór zależy od warunków i preferencji. Niektóre są bardziej mrozoodporne. Inne dają większe owoce.
Popularne odmiany to:
- Black Satin
- Thornfree
- Loch Ness
- Orkan (odmiana polska, odporna na mrozy)
- Ruczaj (odmiana polska, średnia mrozoodporność)
- Jumbo
- Navaho
- Tayberry (duże, słodkie, aromatyczne owoce)
- Merton Thornless (całkowicie bezkolcowa, kwaskowaty smak)
- Black Butte
- Arapaho
- Potrójna korona
Odmiany bezkolcowe pochodzą głównie. Są to odmiany gatunku Rubus rusticanus inermis. Dzikie jeżyny mają kolce. Chronią one roślinę przed szkodnikami. Odmiany bezkolcowe ułatwiają uprawę.
Właściwości prozdrowotne jeżyny
Owoce jeżyny bezkolcowej są bardzo wartościowe. Posiadają liczne właściwości lecznicze. Zawierają drogocenne składniki. Podnoszą odporność organizmu. Owoce zawierają naturalny kwas salicylowy. Działa on przeciwgorączkowo. Ma działanie przeciwzapalne. Jest też przeciwbólowy. Herbata z syropem z jeżyny jest pomocna. Wzmacnia struny głosowe. Pomaga zwalczać chrypkę. Owoce i liście mają właściwości lecznicze. Mogą leczyć bóle reumatyczne. Pomagają przy chorobach nerek. Łagodzą dolegliwości żołądkowe. Owoce są bogate w antocyjany. Zawierają też witaminę C i błonnik. Są idealne do spożycia na świeżo. Świetnie nadają się na przetwory.
Zobacz także:
Dodaj komentarz