Maliny to jedne z najchętniej uprawianych owoców w przydomowych ogrodach. Są smaczne, zdrowe i nie wymagają skomplikowanej pielęgnacji. Dowiedz się, kiedy i jak prawidłowo sadzić maliny, aby cieszyć się obfitymi zbiorami.
Kiedy sadzić maliny? Wybierz najlepszy termin
Maliny można sadzić w dwóch głównych terminach. Najlepszym okresem jest jesień lub wczesna wiosna. Sadzenie malin najlepiej przeprowadzić, gdy rośliny są w stanie spoczynku. Jesienią optymalny czas to od września do początku listopada. Sadzenie wiosną najlepiej zrobić w marcu lub kwietniu. Maliny posadzone jesienią lepiej owocują w pierwszym roku. Sadzenie w doniczkach jest możliwe przez cały sezon. Sadzonki z odkrytym systemem korzeniowym sadź tylko jesienią.
Czy sadzenie malin letnich i jesiennych różni się terminem?
Termin sadzenia odmian letnich i jesiennych jest podobny. Sadź je jesienią lub wiosną. Maliny jesienne można sadzić najlepiej w sierpniu lub wrześniu. Ten czas sprzyja ich rozwojowi przed zimą.
Gdzie sadzić maliny? Wybierz idealne stanowisko
Maliny potrzebują słonecznych, ciepłych stanowisk. Najlepsza jest wystawa południowo-wschodnia lub południowo-zachodnia. Maliny dobrze czują się w półcieniu. Ważne jest miejsce osłonięte od wiatrów. Gleba powinna być próchnicza, żyzna i średnio wilgotna. Ziemia musi mieć lekko kwaśne pH, około 6,0–6,5. Maliny nie znoszą gleb ciężkich ani zalewowych. Unikaj też bardzo lekkich, suchych gleb piaszczystych.
Unikaj sadzenia na glebach piaszczystych i okresowo zalewowych.
Jak przygotować glebę pod sadzenie malin?
Przygotowanie stanowiska zacznij wcześniej. Zrób to około kwartał przed planowanym sadzeniem. Usuń chwasty z miejsca sadzenia. Przekop glebę na głębokość 30-40 cm. Wzbogać ziemię dojrzałym kompostem lub obornikiem. Dołki pod maliny powinny mieć 60 cm szerokości i 25 cm głębokości. Alternatywnie wystarczą dołki 20 cm szerokości i 10 cm głębokości. Możesz sadzić maliny na wałach ziemi. Wały powinny mieć wysokość 15-30 cm. Zabezpiecza to rośliny przed chorobami.
Przed sadzeniem korzenie malin mocz w wodzie. Wystarczy 1-2 godziny lub 2-3 godziny. Przytnij końcówki korzeni przed włożeniem do ziemi. Wypełnij dołki nawozem wieloskładnikowym. Uzupełnij dołki ziemią próchniczną. Wsadź sadzonkę do dołka i zasyp ziemią. Delikatnie ubij ziemię wokół rośliny. Obficie podlej posadzone maliny.
- Usuń chwasty przed sadzeniem.
- Wymieszaj glebę z dojrzałym kompostem lub obornikiem.
- Przygotuj dołki o odpowiednich wymiarach.
- Mocz korzenie w wodzie przed sadzeniem.
- Przytnij końcówki korzeni.
- Wypełnij dołki nawozem i ziemią.
- Obficie podlej rośliny po posadzeniu.
Sadzenie malin krok po kroku
Po zakupie sadzonek przygotuj miejsce. Wybierz słoneczne, osłonięte stanowisko. Przekop glebę i użyźnij ją kompostem. Przygotuj dołki lub rów pod maliny. Sadzonki z gołym korzeniem sadź jesienią lub wiosną. Sadzonki w doniczkach możesz sadzić cały rok. Zanurz bryłę korzeniową w wodzie na 2-3 godziny. Przytnij uszkodzone korzenie. Wsadź sadzonkę do dołka. Sadź na głębokość 3 pąków od nasady rośliny. Zasyp korzenie ziemią. Delikatnie udepcz ziemię. Obficie podlej posadzoną roślinę. Sadź rośliny w rzędach co 40-50 cm. Między rzędami zostaw od 1,5 do 2 metrów. Sadzonki sadzi się zachowując odstępy 50–70 cm.
Po posadzeniu przytnij krzewy malinowe. Sadzonki z wiosennego sadzenia przytnij na wysokości około 30 cm nad pąkiem. Maliny wczesne i letnie przycinaj 20-30 cm od ziemi. Maliny jesienne przycinaj tuż nad ziemią. Warto ściółkować po posadzeniu malin. Użyj drobnej kory lub trocin. Ściółkowanie pomaga utrzymać wilgoć w glebie.
| Czynność | Szczegóły |
|---|---|
| Moczenie korzeni | 1-2 godziny w wodzie |
| Przycinanie korzeni | Usuń uszkodzone końcówki |
| Głębokość sadzenia | Około 10 cm, 3 pąki od nasady |
| Odstępy w rzędzie | 40-50 cm lub 50-70 cm |
| Odstępy między rzędami | 1,5 – 2 m |
| Przycinanie po sadzeniu (wiosna) | Ok. 30 cm nad pąkiem |
| Przycinanie malin letnich | 20-30 cm od ziemi |
| Przycinanie malin jesiennych | Tuż nad ziemią |
Popularne gatunki i odmiany malin
Malina właściwa (Rubus idaeus) to roślina wieloletnia. W Polsce maliny są gatunkiem pospolitym. Maliny są gatunkami, z których jest około 50-200 gatunków. Owoce malin są czerwone, żółte i czarne. Odmiany malin dzielą się na jednokrotnego kwitnienia (letnie) i wiecznie kwitnące (remontowe, jesienne). Maliny letnie owocują na pędach dwuletnich. Plony zbiera się od czerwca do lipca. Popularne odmiany letnie to ’Beskid’, ‘Canby’, ‘Malling Promise’, ‘Norna’, 'Glen Moy’, 'Glen Ample’, 'Glen Fyne’.
Maliny jesienne owocują na pędach tegorocznych. Zbiory trwają od sierpnia do pierwszych przymrozków. Późne odmiany malin odporne na mróz to ‘Polana’, ‘Polka’, ‘Poranna Rosa’. Inne odmiany jesienne to 'Autumn Bliss’, 'Autumn Treasure’, 'Fall Gold’. Malina ‘Radziejowa’® to polska odmiana deserowa. Owocuje na dwuletnich pędach bardzo wcześnie. Owoce są duże, żywo-czerwone i smaczne. Gatunki i odmiany malin obejmują m.in. Delniwa, Heban, Polana, Promyk, Jantar, Husaria, Glen Ample, Willamette.
Pielęgnacja malin po posadzeniu
Maliny potrzebują regularnego podlewania. Podlewaj obficie w pierwszym roku po posadzeniu. W okresie letnim podlewaj kilkukrotnie. Regularne podlewanie co 2–3 dni jest kluczowe podczas wzrostu i owocowania. Maliny są bardzo wrażliwe na suszę.
Stosuj nawożenie organiczne i mineralne. Zalecane nawozy azotowe spowolnionego działania stosuj na wiosnę i lato. Nawozy fosforowe i potasowe podawaj na jesień. Nawozy organiczne to kompost i obornik. Nawożenie azotowe zastosuj wiosną po posadzeniu. Stosuj nawozy wieloskładnikowe co 4-6 tygodni. Unikaj nawożenia mineralnego tuż po sadzeniu.
Warto zainstalować podpory. Maliny są krzewami często wymagającymi podpór. Zainstaluj je na drucie. Maliny wymagają podpór z słupków i drutu. Maliny sadzi się w szpalerze przy drutach. Maliny jesienne nie wymagają podpór. Przycinanie starych pędów i formowanie nowych jest ważne dla zdrowia roślin.
- Regularnie podlewaj młode sadzonki.
- Stosuj nawozy organiczne i mineralne zgodnie z sezonem.
- Zainstaluj podpory dla odmian letnich.
- Ściółkuj glebę, aby utrzymać wilgoć.
- Kontroluj zagęszczenie krzewów.
- Przycinaj pędy po owocowaniu.
Rozmnażanie malin
Rozmnażanie malin we własnym ogrodzie jest łatwe. Malina właściwa (Rubus idaeus) jest rośliną wieloletnią. Rozmnażana jest głównie przez odrosty korzeniowe. Najpopularniejsze są 3 sposoby rozmnażania: przez odrosty korzeniowe, sztobry (sadzonki zdrewniałe) i sadzonki korzeniowe. Metody rozmnażania malin obejmują też podział i nurkowanie. Rozmnażanie malin przez sadzonki pozwala powielić rośliny. Nie musisz kupować nowych krzewów. Maliny należy rozmnażać jesienią. Zrób to przed pierwszymi przymrozkami. Nie rozmnażaj w czasie ekstremalnej pogody.
Rozmnażanie przez odrosty korzeniowe
System korzeniowy malin tworzy odrosty. Można je wykorzystać do sadzenia. Odrosty korzeniowe malin pobieramy jesienią. Zrób to pod koniec września i w październiku. Sadzonki muszą mieć jeden pęd. Pęd powinien mieć grubość 5-7 mm. Długość pędu powinna wynosić około 30 cm. Muszą też posiadać wykształcone korzenie. Sadzonki malin sadzi się jesienią lub wiosną. Korzystniejszy jest termin jesienny. Gleba ma wtedy wysoką wilgotność. Podczas sadzenia jesiennego przytnij sadzonki. Zrób to na wysokości 20-30 cm nad ziemią.
Rozmnażanie przez sadzonki zdrewniałe (sztobry)
Sadzonki zdrewniałe tnie się na odcinki 15-18 cm. Każdy odcinek musi mieć co najmniej jeden pąk. Odcinek dolny sadzonki sadzi się tuż poniżej pąka. Sadź prostopadle do pędu. Wczesne sadzenie sztobrów pozwala im zregenerować się przed zimą.
Rozmnażanie przez sadzonki korzeniowe
Sadzonki korzeniowe pobieramy w październiku. Podziel korzeń na 15 cm sadzonki. Przechowuj sadzonki korzeniowe w chłodnym pomieszczeniu. Użyj 5 cm warstwy wilgotnego piasku. Sadzonki malin potrzebują kilku miesięcy na silny system korzeniowy. Optymalna temperatura dla rozwoju korzeni to od 2 do 13°C. Pierwsze owoce z sadzonek pojawią się w drugim roku.
Najważniejszym błędem jest pobieranie sadzonek z florokanów. Florokany to pędy dwuletnie. Owocują i usychają. Nie zakorzenią się.
Choroby i szkodniki malin
Maliny są dość wrażliwe na choroby. Szczególnie wrażliwe są na wirozę. Maliny mogą być atakowane przez szarą pleśń. Inne szkodniki to mszyce, przędziorki. Groźne są też kostnik malinowiec i kwieciak malinowiec. Zabezpieczenie roślin przed szkodnikami i chorobami jest ważne. Stosuj środki przeciwko chorobom i szkodnikom. Regularne leczenie krzewów malin wywarami i nalewkami z roślin pomaga w ochronie.
- Zapobiegaj sadzeniu malin obok jeżyn i truskawek.
- Stosuj środki przeciwko chorobom i szkodnikom.
- Używaj naturalnych metod ochrony, np. wywarów roślinnych.
Maliny są chętnie sadzone w ogrodach i na działkach ze względu na ich smaczne i zdrowe owoce.
Wartości odżywcze malin
Maliny są bardzo smacznym i zdrowym owocem. Są pełne antyoksydantów i witamin. Maliny są bogate w błonnik. Zawierają pektyny, cukry i kwasy. Owoce malin można wykorzystać na dżemy, soki i nalewki. Nadają się na wypieki i do mrożenia. Maliny mają właściwości lecznicze. Wykorzystywane są przy przeziębieniach i infekcjach. Maliny od dawna cenione są za właściwości zdrowotne.
Uprawa malin jest łatwym i niewymagającym zajęciem. Przy dobrej opiece krzewy dadzą słodkie owoce przez wiele lat. Pamiętaj o odpowiednim terminie sadzenia. Wybierz słoneczne stanowisko. Przygotuj glebę właściwie. Regularnie podlewaj i nawoź rośliny. Chron maliny przed chorobami i szkodnikami. Stosuj przycinanie pędów. Ciesz się smacznymi owocami z własnego ogrodu!
Zobacz także:
Dodaj komentarz