Dynia to popularne warzywo w Polsce. Coraz więcej osób uprawia dynię w ogrodach. Wybierasz najlepsze odmiany dyni? Poznaj sekrety udanej uprawy dyni.
Dlaczego dynia zyskuje na popularności?
Dynia to królowa jesieni. Od lat fascynuje swoją różnorodnością. Dynia zyskuje popularność w kuchni i ogrodach. Dania z dyni są pyszne i sycące. Są też bardzo rozgrzewające. Dynia jest niskokaloryczna. Dostarcza około 26 kcal na 100 gramów. Dynia zawiera wiele witamin i minerałów. Znajdziesz w niej witaminy A, B, C, E, K. Zawiera też wapń, potas, fosfor, magnez, żelazo. Bogactwo składników czyni dynię zdrowym dodatkiem do diety. Zainteresowanie dynią rośnie. Warzywo to jest chętniej kupowane przez Polaków. Jest to towar eksportowy Polski.
Najpopularniejsze odmiany dyni jadalnej
Różnorodność odmian dyni jest ogromna. Każdy znajdzie coś dla siebie. Wybór odmiany zależy od preferencji. Zależy też od zastosowania w kuchni. W Polsce spotkasz ponad 45 odmian dyni. Dobrze jest poznać te najpopularniejsze.
Dynia Hokkaido
Dynia Hokkaido to jesienny hit. Jest to najpopularniejsza odmiana dyni w Polsce. Charakteryzuje się słodkim smakiem. Ma też kremową konsystencję. Dynia Hokkaido ma intensywny, lekko orzechowy smak. Jej kształt jest mały i okrągły. Skórka ma pomarańczowy kolor. Waga owoców Hokkaido to 1 do 2.5 kg. Dynia Hokkaido nie wymaga obierania. Można ją gotować ze skórką. Zbiory Hokkaido zaczynają się w połowie sierpnia. Niestety, słabo się przechowuje. Leży tylko około 2 miesięcy. Na jednej roślinie Hokkaido sadzi się minimum 20 krzaków.
Jaka jest najpopularniejsza odmiana dyni w Polsce?
Najpopularniejszą odmianą dyni w Polsce jest Dynia Hokkaido.
Dynia piżmowa (Butternut)
Dynia piżmowa ma podłużny kształt. Jej miąższ ma orzechowy smak. Skórka jest jasnożółta. Miąższ jest delikatny, słodki i maślany. Dynia piżmowa Butternut dorasta do 2-4 kg. Może leżeć od 3 do 5 miesięcy. Z jednej rośliny Butternut zbiera się od 5 do 10 owoców. Owoce mają delikatny aromat. Są niskokaloryczne. Mają wszechstronne zastosowanie w kuchni. Zbiory dyni piżmowej trwają od końca sierpnia do października.
Dynia Muscat de Provence
Muscat de Provence to odmiana z Francji. Ma intensywny pomarańczowy kolor. Jej smak jest delikatny i owocowy. Nabiera szlachetniejszego smaku po leżakowaniu. Dynia Muscat osiąga wagę od 5 do 20 kg. Jest to odmiana dość duża. Z jednej rośliny można uzyskać 40-70 kg plonu. Średnio z jednej rośliny zbiera się 4-5 owoców. Muscat jest popularna w produkcji ekologicznej. Dobrze radzi sobie na słabszych glebach. Zbiór tej dyni przypada na początek października.
„Dynia Muscat de Provance ma delikatną nutę owocową i nabiera bardziej szlachetnego smaku po leżakowaniu.” – Opinia z jednego z artykułów
Dynia makaronowa
Dynia makaronowa SQ 120300 to nowość. Jest to odmiana plenna. Jest odporna na choroby grzybowe. Jej miąższ po ugotowaniu zamienia się we włókna. Przypominają one makaron spaghetti. Dynia makaronowa jest niskokaloryczna. Zawiera dużo błonnika.
Inne ciekawe odmiany jadalne
Warto poznać inne odmiany dyni. Dynia Sweet Dumpling jest niewielka. Ma kremową skórkę z zielonymi prążkami. Jej miąższ jest słodki i aromatyczny. Jest też bardzo dekoracyjna. Dynia Jarrahdale ma niebiesko-szarą skórkę. Miąższ jest jasnopomarańczowy. Można ją długo przechowywać. Dynia Rouge Vif d’Etampes ma spłaszczony kształt. Skórka jest intensywnie czerwona. Jest słodka i delikatna w smaku. Dynia Delicata jest niewielka. Ma cienką skórkę z zielonymi paskami. Paski stają się kremowo-żółte po przechowywaniu. Jej skórka jest jadalna. Jest idealna do pieczenia i nadziewania. Dynia szara ma wyjątkowe walory smakowe. Można ją przechowywać nawet 6 miesięcy.
Odmiany dyni ozdobnej i gigantycznej
Nie wszystkie dynie nadają się do jedzenia. Niektóre są tylko dekoracyjne. Inne osiągają gigantyczne rozmiary.
Dynia ozdobna
Dynie ozdobne mają małe owoce. Ich skórka jest twarda. Miąższ jest suchy. Mają fantazyjne kształty i kolory. Mogą przypominać turbany, gwiazdy czy grzyby. Są popularne jako jesienne dekoracje.
Jak odróżnić dynię ozdobną od jadalnej?
Dynie ozdobne mają twardą skórkę i suchy miąższ. Zwykle są mniejsze od jadalnych i mają fantazyjne kształty. Dynie jadalne mają smaczny miąższ i są większe.
Dynia Atlantic Giant
Atlantic Giant to największa odmiana dyni. Może ważyć nawet kilkaset kilogramów. Odmiana 'Atlantic Giant’ może osiągać ponad 800 kg. Jej miąższ jest mniej smaczny. Jest też mniej aromatyczny. Uprawia się ją głównie do konkursów.
Dynia Turbanowa
Dynia Turbanowa ma unikalny kształt. Przypomina turban. Miąższ jest słodki i orzechowy. Jest dekoracyjna. Nadaje się do pieczenia, zup i puree.
Dynia krzaczasta
Dynia krzaczasta jest idealna do małego ogrodu. Rośliny mają wyprostowane pędy. Ich łodygi są zwarte. Jest to korzystne dla plonów. Pomaga też zatrzymać wilgoć. Główną zaletą jest wczesna dojrzałość. Ma też doskonały smak. Miąższ jest jasnopomarańczowy. Jest delikatny, słodki i soczysty. Jest bogaty w karoten. Rośliny są odporne na ekstremalne temperatury. Owoce mają cylindryczny kształt. Kolor jest żółtawo-pomarańczowy. Waga owoców odmiany Perła to do 7,5 kg. Wydajność na 1 m² może wynieść do 15 kg. Czas dojrzewania odmiany Uśmiech to 3 miesiące. Odmiana Pomarańczowa krzew dojrzewa w 95-100 dni. Dynia krzaczasta dobrze się zakorzenia. Radzi sobie nawet w surowym klimacie.
Jak wybrać odmianę dyni do uprawy?
Wybór odmiany warto dobrze przemyśleć. W sprzedaży jest wiele rodzajów dyni. Przy wyborze uwzględnij dostępne miejsce w ogrodzie. Roślina dyni potrzebuje około 3-4 m² gleby. Niektóre odmiany są pnące. Można je uprawiać na podporach. Inne rosną w gruncie. Zastanów się, do czego potrzebujesz dyni. Czy ma być jadalna czy ozdobna? Czy ma być na rynek czy do własnego spożycia?
Na co zwrócić uwagę przy wyborze odmiany dyni?
Przy wyborze odmiany dyni zwróć uwagę na jej przeznaczenie (jadalna, ozdobna), wielkość, wymagania uprawowe, czas przechowywania oraz dostępną przestrzeń w ogrodzie.
Wybieraj odmiany odporne na choroby. Dynie hokkaido cechują się wysoką jakością. Mają odporność na choroby i wirusy. Spellcast jest tolerancyjna na warunki stresowe. Jest też odporna na choroby. Pamiętaj o okresie przechowywania. Niektóre odmiany przechowują się dłużej. Dynia szara Nelson F1 przechowuje się do 6 miesięcy. Dynia Hokkaido tylko około 2 miesięcy.
Uprawa dyni krok po kroku
Uprawa dyni z pozoru wydaje się prosta. Wymaga jednak uwagi. Dynia potrzebuje odpowiednich warunków.
Stanowisko i gleba
Wybierz stanowisko ciepłe i słoneczne. Powinno być osłonięte od wiatru. Im więcej słońca, tym szybszy wzrost. Plantacje dyni zakłada się na glebach żyznych. Powinny być przepuszczalne. Idealne pH gleby to 6,5-7,2. Gleba powinna mieć uregulowane stosunki powietrzno-wodne. Przygotuj glebę przed siewem. Dodaj kompost lub obornik. Możesz użyć gęsiego pomiotu jesienią.
Siew i sadzenie
Dynie można uprawiać z nasion lub rozsady. Nasiona wysiewa się wprost do gruntu. Robi się to w pierwszej dekadzie maja. Wysiew następuje po przymrozkach. Sadzenie z rozsady jest bardziej skuteczne. Rozsadę można sadzić od 10 kwietnia do połowy czerwca. Gęstość sadzenia to 7 do 12 tysięcy sztuk na hektar. Można użyć dwurzędowej sadzarki do warzyw.
„Dynię uprawiamy tylko z rozsady” – przekazuje Anna Furmaniak.
Można uprawiać dynię na podwyższonych zagonach. Ściółkuje się je czarną folią.
Podlewanie i nawożenie
Dynia wymaga podlewania. Podlewaj regularnie podczas zawiązywania owoców. Kieruj strumień wody na ziemię. Unikaj moczenia liści. Stosuj nawozy przed siewem. Nawoź też w trakcie wzrostu owoców. Stosuj nawozy organiczne. Kompost lub gnojówka z pokrzywy są dobre. Można używać nawozów wieloskładnikowych. Nie przesadzaj z azotem. Dynia piżmowa nie znosi nadmiaru azotu. Karmienie nawozami fosforowo-potasowymi jest ważne. Stosuj je podczas formowania owoców.
Pielęgnacja
Usuwaj chwasty wokół roślin. Dobrze jest przycinać rośliny dyniowe. Nadają wtedy pożądany kształt. Usuwaj liście ocieniające dynię. Zwiększa to dostęp słońca do owoców. Można uszczypnąć główną łodygę. Poprawia to dojrzewanie owoców. Wprowadzenie trzmieli na plantację zwiększa plony. Jeden ul na hektar kosztuje 400-500 zł.
Ochrona przed chorobami i szkodnikami
Kontroluj rośliny pod kątem chorób. Stosuj środki ochrony w razie potrzeby. W gospodarstwie Furmaniaków używa się Nordox 75 WG i Scorpion 325 SC. Pobieraj próbki na pozostałości środków ochrony. Brak pozostałości w próbkach świadczy o bezpieczeństwie.
Zbiór i przechowywanie dyni
Zbiór dyni to ważny moment. Wpływa na przechowywanie.
Kiedy zbierać dynię?
Dynię zbiera się jesienią. Robi się to przed przymrozkami. Zbiory trwają od połowy września. Kończą się z pierwszym większym ochłodzeniem. Dynia jest gotowa do zbioru, gdy skórka jest twarda. Szypułka powinna być sucha. Skórka wydaje głuchy dźwięk przy stukaniu. Dojrzałość świadczy intensywny kolor.
Kiedy najlepiej zebrać dynię?
Dynię najlepiej zebrać jesienią, przed pierwszymi przymrozkami. Owoce są gotowe, gdy skórka jest twarda, szypułka sucha, a kolor intensywny.
Jak zbierać dynię?
Zbiory dyni są zwykle ręczne. Ogonki tnie się sekatorem. Zbieraj dynię po suchu. Pogoda powinna być sucha.
Jak przechowywać dynię?
Dynię można przechowywać długo. Wymaga to odpowiednich warunków. Przechowuj dynię w chłodnym miejscu. Powinno być suche i wentylowane. Temperatura około 10°C jest dobra. Dynia może przeleżeć do grudnia. Niektóre odmiany, jak Butternut, leżą do 5 miesięcy. Dynia szara Nelson F1 nawet do 6 miesięcy. Dynia Hokkaido tylko około 2 miesięcy.
Dynia na rynku – wyzwania i trendy
Dynia to roślina z potencjałem biznesowym. Uprawa dyni w Polsce staje się popularna. Udział dyni na rynku warzyw nie przekracza 1%. Jednak zainteresowanie rośnie. Dynamika zastosowań w przemyśle jest duża. Dotyczy to przemysłu spożywczego i farmaceutycznego.
Czy uprawa dyni w Polsce jest opłacalna?
Tak, uprawa dyni w Polsce zyskuje na popularności. Zainteresowanie konsumentów rośnie, a dynia ma szerokie zastosowanie w przemyśle spożywczym i farmaceutycznym. Ceny hurtowe także wzrastają.
Plony i ceny
Plony dyni zależą od warunków pogodowych. Przeciętne plony to 20-50 t/ha. W latach bardzo mokrych plony mogą sięgać 70 t/ha. Plony od odmiany mogą sięgać 20 do 70 ton z hektara. Plon odmiany Colinky szacuje się na ponad 24 tony z hektara.
Cena dyni na rynku hurtowym waha się. Średnia cena to 3,00 do 3,50 zł za kg. Jest to wzrost cen względem poprzednich lat. Ceny pestek dyni to 7 do 10 zł za kg.
Rynek i eksport
W ostatnich latach rynek szuka dyni w kalibrażu 1-1,5 kg. Maksymalnie do 3 kg. Takie dynie idą często na rynek marketowy. Giełda szuka towaru niedrogiego. Dynia jest towarem eksportowym. W 2016 roku eksport wyniósł ponad 2000 ton. Wartość eksportu przekroczyła 1,1 mln euro. Import w tym samym roku wyniósł około 2,7 tysiąca ton. Wartość importu to około 850 tysięcy euro.
Certyfikacja
Gospodarstwa produkujące dynię dążą do certyfikacji. Certyfikacja Global GAP i GRASP jest ważna. Świadczy o jakości i bezpieczeństwie. Koszt certyfikacji sezonowej to około 6 tysięcy złotych. Do tego dochodzą badania prób. Koszt jednej próbki to 615 złotych.
Dlaczego warto jeść dynię?
Dynię warto uprawiać w ogrodzie. Przede wszystkim ma wyjątkowe walory. Są to walory zdrowotne i smakowe. Dynia jest niskokaloryczna. Dostarcza tylko około 45 kalorii na 100 gramów. Zawiera dużo witamin i soli mineralnych. Jest bogata w karoten. Miąższ dyni jest delikatny i słodki. Można ją wykorzystać w wielu daniach. Nadaje się do zup, puree, ciast. Pestki dyni są też zdrowe. Zawierają do 30% oleju. Dynia to warzywo o wielostronnym zastosowaniu.
Zobacz także:
Dodaj komentarz