Okrągła cukinia to niezwykłe warzywo w ogrodzie i kuchni. Wyjaśniamy, jak ją uprawiać i do czego wykorzystać, by cieszyć się obfitymi zbiorami.
Okrągła cukinia – co to za warzywo?
Cukinia należy do rodziny dyniowatych. Przypomina dynię kształtem i kolorem. Warzywo cukinia jest owocem botanicznie. W Polsce bywa nazywana kabaczkiem. Cukinia ma delikatny, niemal neutralny smak. Występuje w wielu odmianach. Różnią się one kolorem, wielkością i kształtem. Okrągła cukinia to nietypowy produkt na stole. Trudno ją łatwo kupić na rynku. Mieszkańcy lata wolą uprawiać ją w własnych łóżkach.
Pierwsze cukinie wyhodowano w Meksyku w XVI wieku. Pierwsze okrągłe cukinie odkryto w Ameryce ponad 5000 lat temu. Cukinia trafiła do Europy w XVI wieku. W kuchni śródziemnomorskiej jest bardzo popularna. Dostępna jest latem w różnych kształtach. Warzywa mają cienką, gęstą skórkę. Miąższ jest elastyczny i włóknisty. Praktycznie nie zawierają nasion. Okrągłe cukinie nie mają wyraźnego smaku. Dobrze komponują się z innymi warzywami i przyprawami. Niewystarczająco nasycony smak bywa wadą lub zaletą. Zależy to od preferencji ogrodnika i kucharza.
Cukinia jest lekkostrawna i niskokaloryczna. Polecana jest na diecie. Sto gramów cukinii zawiera około 15-27 kalorii. Cukinia w 90% składa się z wody. Cukinia zawiera naturalne przeciwutleniacze i kwasy. Jest dobrym źródłem witaminy C. Dostarcza witamin z grupy B. Zawiera potas, magnez i fosfor. Zawiera także karoten, wapń, miedź, cynk, witaminę PP, sód, żelazo, mangan i celulozę. W owocach cukinii nie kumulują się metale ciężkie. Regularne spożywanie cukinii przynosi korzyści zdrowotne. Pomaga w profilaktyce chorób. Działa moczopędnie i żółciopędnie.
Odmiany okrągłej cukinii – wybierz najlepszą dla siebie
Okrągła cukinia występuje w wielu ciekawych odmianach. Różnią się one wielkością, kolorem i czasem dojrzewania. Odporność na choroby też jest zróżnicowana. Najsmaczniejsze są mini cukinie. Mają one do 10 cm średnicy. Waga owoców osiąga od 200 gramów do 3 kilogramów. Zależy to od konkretnej odmiany. Do popularnych odmian należą Ball, Piłka Teściowa gościnna i Piernikowy ludzik. Warto wspomnieć także o odmianie Tintoretto.
Istnieją także odmiany hybrydowe. Należą do nich Bourgeoin F1 i Festiwal F1. Hybrydy dojrzewają szybko. Potrzebują 40-50 dni. Mają duże plony. Można uzyskać do 8-12 kg z 1 m². Średnia masa hybrydy Festiwal F1 to około 600 gramów. Średnica warzywa Festiwal F1 wynosi 15 cm. Czas dojrzewania hybrydy Bourgeoin F1 to 45-50 dni. Waga cukinii Bourgeoin F1 wynosi 2-3 kg. Hybrydy lepiej znoszą trudne warunki klimatyczne. Dotyczy to mrozu i braku słońca.
Odmiany zagraniczne to Tondo di Piacenza i Miło. Pochodzą głównie z Włoch i Francji. Ogrodnicy dzielą się swoimi doświadczeniami. Odmiany Kolobok i Ball są chwalone. Są odporne na choroby i szybko dojrzewają. Owoce są schludne i piękne. Smak jest bardzo delikatny. Prawie nie zawierają nasion. Skórkę można łatwo usunąć. Odmiana gościnna Teściowa jest polecana przez wielu. Niektórzy ogrodnicy wolą standardowe, podłużne cukinie. Uważają je za smaczniejsze i bardziej wydajne. Różnica w pielęgnacji nie jest duża.
„Uwielbiam cukinię w każdej postaci. Moje ulubione to odmiany Kolobok i Ball. Nigdy nie chorują, szybko nadążają. Wychodzą schludnie, pięknie. Smakuje bardzo delikatnie, prawie nie zawiera nasion. Skórkę można łatwo usunąć.” – Alexandra, Soczi
„Preferuję tylko odmiany mieszańcowe, ponieważ lepiej znoszą mróz i długą nieobecność słońca. Sadzę go w sadzonkach – w ten sposób roślina lepiej się zakorzeni. Uwielbiam odmianę gościnną Teściową, polecam każdemu.” – Maria, Perm
„W zeszłym roku posadziłem kilka odmian cukinii okrągłej i zwykłej. Pierwszy rozwijał się powoli, squash jest płaski. Cukinia podłużna jest smaczniejsza i bardziej skuteczna. Nie ma dużej różnicy w pielęgnacji, ale bardziej lubię standardowe odmiany.” – Olga, Iżewsk
Wybór odmiany zależy od Twoich potrzeb. Zastanów się, czy zależy Ci na szybkim plonie. Może wolisz cukinie do dłuższego przechowywania. Dojrzałe cukinie mają gęstą skórkę. Pozwala to na długie przechowywanie. Okrągłe squash jest odporne na zmiany pogody. Można je przechowywać długo.
Uprawa okrągłej cukinii krok po kroku
Uprawa cukinii jest bardzo prosta. Nie wymaga dużej uwagi. Jest to warzywo łatwe w uprawie. Nawet początkujący sobie poradzą. Cukinia potrzebuje odpowiednich warunków. Kluczem do sukcesu jest słońce i dobra gleba. Lubią ciepło i nie przepadają za przymrozkami. Przy 13-14°C rośliny zahamowują wzrost. Poniżej 0°C giną.
Cukinia wymaga dużej ilości światła. Potrzebuje temperatury powyżej 20-25°C. Rośnie najlepiej w słońcu. Potrzebuje co najmniej 6-8 godzin słońca dziennie. Cukinia najlepiej czuje się w przestronnym miejscu. Każda roślina potrzebuje przynajmniej metra kwadratowego miejsca. Optymalny rozstaw dla cukinii to trzy rośliny na metr kwadratowy. Wymaga odpowiedniej przestrzeni między roślinami. Zaleca się około 60-100 cm. Zależy to od odmiany i sposobu prowadzenia.
Gleba powinna być żyzna i przepuszczalna. Musi być bogata w substancje organiczne. Optymalny zakres pH gleby to 6,0-7,5. Najlepsze gleby są strukturalne. Powinny szybko się nagrzewać. Przed sadzeniem warto dodać kompost lub obornik. Wzbogać glebę kompostem. Dodaj nawóz azotowy przed sadzeniem. Można uprawiać po burakach, grochu czy pomidorach. Nie uprawiaj po roślinach dyniowatych i psiankowatych. Zachowaj przerwę co 4 lata.
Cukinię można uprawiać z siewu. Można siać bezpośrednio do gruntu. Optymalny czas na wysiew do gruntu to maj. Temperatura gleby musi osiągnąć około 15-20°C. Najlepiej siać po 15 maja. Nasiona wysiewa się na głębokość 2-3 cm. Sadzenie z nasion wykonuje się na głębokość do 5 cm. Zachowaj odległość 70 cm między roślinami. Zazwyczaj sieje się około 10 sztuk. Zostaw 3-4 najlepsze sadzonki po wschodach.
Można też sadzić z rozsady. Rozsadę tworzy się w kwietniu. Użyj doniczek z kompostowym podłożem. Optymalna temperatura dla młodych roślin to około 20°C. Przygotowanie rozsady trwa 3-4 tygodnie. Wysiew w doniczkach zacznij 3-4 tygodnie przed przesadzeniem. Sadzenie z rozsady polega na delikatnym wyjęciu sadzonki. Przesadź ją z bryłką ziemi. Sadź na tę samą głębokość. Przy sadzeniu dołek wypełnij kompostem. Możesz użyć obornika granulowanego. Sadzenie do gruntu wykonaj po 20 maja. Możesz sadzić do 20 czerwca. Cukinia wymaga hartowania przed sadzeniem. Wystawiaj ją na zewnątrz na kilka godzin. Przygotujesz ją na warunki zewnętrzne.
Cukinia lubi wodę. Wymaga dużych ilości wody. Podlewanie jest kluczowe. Szczególnie w okresach suszy. Obfite podlewanie jest konieczne. Dotyczy to początkowej fazy wzrostu. Utrzymuj glebę wilgotną. Dotyczy to okresu kiełkowania nasion. Wymagają wysokiej wilgotności podłoża. Potrzebują 80-90%. Podlewanie powinno być regularne. Podlewaj młode rośliny regularnie. Unikaj przesadnego podlewania. Podlewanie powinno wynosić 3-4 litry na metr kwadratowy co trzy dni. Zachowaj umiar w podlewaniu. Najlepszy efekt daje nawadnianie kropelkowe. Używaj mokrego kartonu wokół roślin. Zatrzymuje wilgoć i tłumi chwasty. Utrzymuj karton lekko wilgotny. Zastosuj cienką warstwę słomy na kartonie. Zapewni to ochronę i izolację.
W okresie wegetacji nawozi się co dwa tygodnie. Stosuj potas i fosfor. Dobra jest gnojówka z pokrzywy. Możesz użyć biohumusu. Warto wzbogacić glebę kompostem. Dodaj nawóz azotowy przed sadzeniem. Nawożenie jest kluczowe dla obfitego plonowania.
Cukinia jest narażona na ataki szkodników. Atakują ją mszyce, ślimaki, przędziorki. Może być atakowana przez stonkę ziemniaczaną. Uważaj na omacnicę prosowiankę. Ochrona przed szkodnikami obejmuje naturalne metody. Używaj pokrzywy czy pułapek. Dostępne są ekologiczne środki owadobójcze. Monitoruj rośliny regularnie. Zeskrobuj jaja stonki. Odcinaj uszkodzone łodygi omacnicy.
Cukinia może chorować. Typowe choroby to mączniak prawdziwy. Powoduje biały nalot na liściach. Może wystąpić zaraza ogniowa. Grozi jej parch dyniowatych. Gnicie końcówek kwiatów też się zdarza. Jest spowodowane nieregularnym podlewaniem. Stosuj preparaty grzybobójcze w razie chorób. Użyj roztworu mleka i wody. Zwalcza mączniaka.
W przypadku uprawy w szklarni konieczne jest ręczne zapylanie. Roślina wytwarza kwiaty męskie i żeńskie. Na początku sezonu jest dużo kwiatów męskich. Potem pojawia się więcej żeńskich. Samodzielnie zapylaj kwiaty. Przenieś pyłek z kwiatów męskich na żeńskie.
- Sadź w jasnych, przestronnych miejscach.
- Stosuj nawozy i stymulatory wzrostu.
- Sadź wczesne sadzonki 30 dni przed terminem.
- Rozluźniaj glebę i usuwaj chwasty.
- Stosuj ściółkę, aby utrzymać wilgotność gleby.
- Podlewaj raz w tygodniu, na podstawę roślin.
- Stosuj roztwór mleka i wody do zwalczania mączniaka.
- Samodzielnie zapylaj kwiaty.
Zbiór i przechowywanie okrągłej cukinii
Zbiór cukinii to ważny etap. Cukinia potrzebuje 40-50 dni do wyrośnięcia. Pierwszy plon pojawia się po około 2 miesiącach od siewu. Ze zbiorem cukinii lepiej nie czekać. Nie czekaj, aż będą wyglądały jak na opakowaniu nasion. Najlepszy smak mają cukinie młode. Mają wtedy miękką skórkę. Można jeść je w całości. Nie trzeba obierać skórki. Nasiona w środku są niedojrzałe. Również nadają się do jedzenia. Młode cukinie są pyszne.
Prawie dojrzałe nasiona to znak. Oznaczają, że cukinia była zebrana za późno. Dojrzałe są niesmaczne. Mają twardą skórę. Można je rąbać siekierą. W środku dojrzałych cukinii jest dużo nasion. Nasiona są dojrzałe i twarde. Nie nadają się do jedzenia. Miąższ w pełni dojrzałych cukinii jest mało soczysty. Bywa łykowaty. Smak jest taki sobie. Zbieraj cukinie, gdy mają miękką skórkę. Zrywać można cukinie już od 5-10 cm długości. To prawie od zawiązania owoców. Górnej granicy nie ma. Cukinie rosną błyskawicznie. Zbiór cukinii wykonywany jest co drugi dzień. Zbiór owoców powinien odbywać się co dwa do trzech dni. Nie hamuj zawiązywania nowych owoców. Zbierać można, gdy osiągnie długość 20-25 cm. Owoce cukinii osiągają długość 15-20 cm do zbioru.
Ze zbiorem cukinii lepiej nie czekać, aż będą wyglądały jak na opakowaniu z nasionami. Najlepszy smak mają cukinie młode z miękką skórką. – Maczek, Niepodlewam.pl
Zbiór przy średnicy 10 cm jest optymalny. Zbierz cukinię rano. Jest wtedy wilgotna. Zapobiegasz uszkodzeniu rośliny. Używaj noża lub ostrego narzędzia. Nie uszkodzisz rośliny. Podczas zbioru cukinii odetnij owoc sekatorem. Zrób to w miejscu zgrubienia za owocem.
Cukinię można przechowywać. Można przechowywać w lodówce kilka dni. Cukinię można przechowywać 7-10 dni w lodówce. Można przechowywać do 2 tygodni w lodówce. Nie przechowuj z warzywami wydzielającymi etylen. Długie przechowywanie i transport są możliwe. To dzięki dobrej jakości warzyw. Okrągłe squash można przechowywać długo. Przechowuj w chłodnym, suchym miejscu. Wysusz cukinie przed przechowywaniem. Zabezpiecz je przed uszkodzeniami.
Do jedzenia nadają się również kwiaty cukinii. Kwiaty cukinii można zapiekać. Można je panierować lub dusić. Kwiaty cukinii można smażyć. Można je faszerować mięsem, serami, warzywami i ziołami.
- Zbieraj cukinie już od 5-10 cm długości.
- Zrywaj cukinie, gdy mają miękką skórkę.
- Nasiona można wyjmować i siać.
- Kwiaty cukinii można zapiekać lub smażyć.
- Zbieraj owoce przy średnicy 10 cm.
- Przechowuj cukinię w chłodnym miejscu.
Okrągła cukinia w kuchni – przepisy i zastosowania
Cukinia to prawdziwa gwiazda w kuchni. Potrafi zaskoczyć swoją delikatnością. Ma lekki smak w wielu potrawach. Okrągłe cukinie idealnie nadają się do faszerowania. Warzywo jest idealne do nadziewania. Nadaje się do smażenia i pieczenia. Można ją gotować na parze. Można ją jeść na surowo. Smak jest lekko orzechowy. Często spożywana jest duszona lub blanszowana.
Okrągłe cukinie są wykorzystywane w różnych potrawach. Od zapiekanek po dania mięsne. Najlepszym sposobem gotowania jest pieczenie. Piecz w mikrofalówce lub piekarniku. Cukinia nadaje się do kiszenia. Można ją marynować. Jest dodatkiem do curry i gulaszów. Jest podstawą ratatouille. W kuchni śródziemnomorskiej jest bardzo popularna. Można ją spiralizować na spaghetti. To zdrowa alternatywa dla makaronu.
Przepisy z cukinią obejmują leczo. Można zrobić orientalny farsz. Zupę krem z cukinii. Sałatkę z kwiatami cukinii. Omlet z cukinią. Krewetki z warzywami. Ryż z warzywami. Szaszłyki warzywne. Skład farszu do cukinii może być różnorodny. Użyj bakłażana, cebuli, papryki. Dodaj orzechy włoskie i ser feta. Wymieszaj z ugotowanym ryżem. Dopraw czosnkiem, sosem ajwar lub koncentratem. Dodaj papryczkę chili. Dopraw solą i pieprzem. Piecz farsz w piekarniku w 200°C. Piecz przez 45 minut. Dodaj pomidorki koktajlowe na 30 minut.
Cukinia jest wszechstronnym składnikiem. Łącz ją z ulubionymi składnikami. Możliwości są praktycznie nieograniczone. Dania z cukinii można komponować. Pasują do mięsa i serów. Świetnie łączą się z warzywami i ziołami. Dobrze komponuje się z dodatkami. Użyj pomidorów i czosnku. Dodaj sok z cytryny. Można ją używać do przetworów. Zrób przetwory na zimę. Można ją używać do deserów. Spróbuj brownie lub ciasta z cukinią.
Cukinia to wspaniałe warzywo, które daje wielkie pole do popisu w kuchni! Odkrywaj nowe smaki i łącz ją z ulubionymi składnikami, bo możliwości są praktycznie nieograniczone. – AniaGotuje.pl
- Użyj cukinii do faszerowania, smażenia, pieczenia.
- Spróbuj przepisów na leczo, zapiekanki, sałatki.
- Wykorzystaj kwiaty cukinii w kuchni.
- Eksperymentuj z różnymi przepisami.
- Przygotuj przetwory z cukinii na zimę.
Najczęściej zadawane pytania o okrągłą cukinię
Kiedy sadzić okrągłą cukinię?
Sadzenie cukinii najlepiej zrobić wiosną. Temperatura gleby musi wynosić co najmniej 15°C. W Polsce to zazwyczaj koniec kwietnia lub początek maja. Możesz siać nasiona bezpośrednio do gruntu po 15 maja. Rozsadę przygotuj w połowie kwietnia. Sadź ją do gruntu po 20 maja.
Jakie warunki lubi okrągła cukinia?
Cukinia lubi słońce i ciepło. Potrzebuje 6-8 godzin słońca dziennie. Optymalna temperatura to 20-25°C. Gleba powinna być żyzna i przepuszczalna. Musi być bogata w kompost. Gleba powinna być stale wilgotna. Cukinia wymaga wysokiej wilgotności podłoża, około 80-90%. Potrzebuje dużo miejsca. Zostaw około 60-100 cm między roślinami.
Kiedy zbierać okrągłą cukinię?
Cukinię można zbierać już od 5-10 cm długości. Najlepszy smak mają młode owoce z miękką skórką. Zbieraj regularnie, co 2-3 dni. Nie czekaj, aż owoce będą bardzo duże i twarde. Wtedy nasiona są dojrzałe, a miąższ łykowaty. Zbiór zaczyna się zazwyczaj w czerwcu. Trwa do pierwszych przymrozków.
Czy okrągła cukinia jest zdrowa?
Tak, okrągła cukinia jest bardzo zdrowa. Jest niskokaloryczna. Zawiera dużo wody (około 90%). Jest dobrym źródłem witamin C i B. Dostarcza potasu, magnezu, fosforu. Pomaga w profilaktyce chorób. Działa moczopędnie i żółciopędnie.
Jakie dania można przygotować z okrągłej cukinii?
Okrągła cukinia jest idealna do faszerowania. Można ją piec, smażyć, gotować. Nadaje się do zup, leczo, zapiekanek. Świetnie sprawdza się w sałatkach. Można z niej zrobić przetwory. Nawet desery, jak ciasta czy brownie. Można jeść ją na surowo.
Zobacz także:
Dodaj komentarz