Mirabelki to małe, słodkie owoce śliwy. Kiedyś rosły w wielu ogrodach. Dziś wracają do łask. Mają cenne właściwości zdrowotne. Łatwo je uprawiać. Z mirabelek zrobisz pyszne przetwory.
Czym są mirabelki?
Mirabelka to podgatunek śliwy domowej. Należy do rodziny różowatych. Jej naukowa nazwa to Prunus domestica subsp. syriaca. Roślina pochodzi z Azji Mniejszej. Do Europy dotarła w XVIII wieku. Pierwsze wzmianki w Europie pochodzą z XIII wieku. W Polsce mirabelki upowszechniły się kilkaset lat temu.
Drzewo mirabelki osiąga 3 do 8 metrów wysokości. Może być też okazałym krzewem. Rośnie bardzo szybko. Tworzy gęstą, rozłożystą koronę. Młode gałęzie są omszone. Liście małe, owalne, ostro zakończone. Drzewko kwitnie wczesną wiosną. Kwiaty pojawiają się w kwietniu lub maju. Są małe, białe i pachnące.
Owoce mirabelki są kuliste. Mają 2-3 centymetry średnicy. Skórka jest żółta lub czerwona. Czasem widać na niej kropki. Miąższ jest słodki i soczysty. Łatwo oddziela się od pestki. Sezon na mirabelki trwa od lipca do września. Owoce dojrzewają od lipca do października. Z jednego drzewa zbierzesz wiele kilogramów. Mimo to mirabelki są często niedoceniane. Rosną dziko w parkach i na osiedlach. Dawniej uprawiano je chętniej.
Czym dokładnie jest mirabelka?
Mirabelka to podgatunek śliwy domowej. Nazywana jest też śliwą syryjską. Pochodzi z Azji Mniejszej. Jest popularna w Polsce. Jej owoce są małe i słodkie.
Jak rozpoznać drzewo mirabelki?
Drzewo mirabelki rośnie do 8 metrów. Ma gęstą, rozłożystą koronę. Kwitnie na biało wiosną. Owoce są małe, kuliste i żółte. Dojrzewają latem. Można je spotkać dziko.
Właściwości zdrowotne mirabelek
Mirabelki to prawdziwa skarbnica witamin. Zawierają witaminę C. Dostarczają też witaminy A i E. Znajdziesz w nich witaminy z grupy B. Owoce mają dużo potasu. Dostarczają magnez i żelazo. Są źródłem wapnia i fosforu. Zawierają też miedź, cynk i mangan.
Mirabelki są bogate w błonnik. Mają też pektyny. Zawierają naturalne cukry. Znajdziesz w nich aminokwasy. Mają kwasy organiczne. Kwas jabłkowy i cytrynowy nadają smak. Flawonoidy działają antyoksydacyjnie. Garbniki są ściągające. Mają działanie antybakteryjne. Działają też przeciwzapalnie.
Te małe owoce wpływają na zdrowie. Wspierają układ odpornościowy. Działają korzystnie na serce. Obniżają poziom cholesterolu. Pomagają regulować ciśnienie. Zmniejszają ryzyko miażdżycy. Chronią przed chorobami serca. Pektyny mogą zmniejszać ryzyko cukrzycy. Stabilizują poziom cukru.
Mirabelki wspierają trawienie. Zapobiegają zaparciom. Poprawiają perystaltykę jelit. Pomagają oczyścić organizm. Wspierają wzrok i skórę. Działają przeciwstarzeniowo. Niszczą wolne rodniki. Mogą chronić przed nowotworami. Cytat:
„Złoty owoc, który na serce działa jak lekarstwo. Mamy go zatrzęszenie”
Cytat:
„Ten rodzimy owoc działa cuda z sercem i krążeniem”
W 100 gramach mirabelek jest około 60 kcal. To owoc niskokaloryczny. Indeks glikemiczny wynosi 35.
Ile kalorii mają mirabelki?
W 100 gramach świeżych mirabelek jest około 60 kilokalorii. To podobnie jak w innych owocach.
Jakie witaminy znajdę w mirabelkach?
Mirabelki zawierają witaminę C, A, E oraz witaminy z grupy B. Są cennym źródłem składników odżywczych.
Uprawa i pielęgnacja mirabelki
Śliwa mirabelka jest łatwa w uprawie. Nie ma dużych wymagań. Jest odporna na mróz. Sprawdza się w polskim klimacie. Drzewo potrzebuje słońca. Lubi też półcień. Preferuje żyzną glebę. Powinna być przepuszczalna. Optymalne pH gleby to 6,0-7,0. Unikaj gleb ciężkich. Nie sadź jej na gliniastej ziemi.
Najlepszy czas na sadzenie to wiosna. Możesz sadzić też jesienią. Wiosną sadź w marcu lub kwietniu. Jesienią wybierz październik, listopad. Przygotuj glebę wcześniej. Powinna być odchwaszczona. Przekop ją na głębokość 30 cm. Wzbogać ziemię kompostem. Możesz użyć obornika. Dołek powinien być duży. Zrób go dwa razy szerszy niż bryła korzeniowa. Sadź drzewka w odpowiednich odstępach. Między rzędami zachowaj 4-5 metrów. W rzędzie sadź co 3-4 metry.
Młode drzewka wymagają podlewania. Podlewaj je regularnie. Jest to ważne zwłaszcza w upały. W pierwszym roku podlewaj raz w tygodniu. Stosuj nawozy organiczne. Możesz też używać mineralnych. Ściółkowanie kompostem jest wskazane. Pomaga utrzymać wilgoć.
Przycinanie wykonuj wczesną wiosną. Usuwaj chore gałęzie. Skracaj przewodnika. Formuj koronę drzewa. Możesz przycinać też latem. Rób to pod koniec sezonu.
Mirabelki są dość odporne na choroby. Mogą pojawić się mszyce. Zagraża im brunatna zgnilizna. Czasem występuje dziurkowatość liści. Może pojawić się monilioza. Regularnie kontroluj drzewko. Szybko reaguj na szkodniki. Stosuj naturalne środki ochrony. Możesz używać preparatów miedziowych. Dostępne są też insektycydy. Pułapki feromonowe pomagają zwalczać owocówkę śliwkóweczkę.
Młode drzewka mirabelki warto okrywać na zimę. Chroni je to przed silnym mrozem.
- Przygotuj glebę przed sadzeniem.
- Sadź drzewka w słonecznym miejscu.
- Podlewaj młode rośliny regularnie.
- Stosuj nawozy organiczne.
- Przycinaj drzewko wczesną wiosną.
- Kontroluj drzewko pod kątem szkodników.
Kiedy najlepiej sadzić mirabelkę?
Najlepszy czas na sadzenie mirabelki to wczesna wiosna, w marcu lub kwietniu. Możesz też posadzić drzewko późną jesienią, w październiku lub listopadzie.
Jakie choroby atakują mirabelki?
Mirabelki mogą chorować na brunatną zgniliznę. Zagraża im też dziurkowatość liści. Występuje również monilioza. Częstym szkodnikiem są mszyce.
Odmiany mirabelki
W Polsce uprawia się różne odmiany mirabelki. Dwie główne są najbardziej znane. To Mirabelka z Nancy i Mirabelka Flotowa.
Mirabelka z Nancy jest samopylna. Oznacza to, że nie potrzebuje innego drzewa do zapylenia. Jej owoce dojrzewają później. Zbierasz je pod koniec sierpnia. Owoce tej odmiany są średniej wielkości. Mają intensywnie żółtą skórkę. Miąższ jest słodki i soczysty. Uważana jest za szlachetniejszą.
Mirabelka Flotowa jest obcopylna. Potrzebuje zapylacza. Dojrzewa wcześniej. Owoce zbierasz już w lipcu. Odmiana Bellamira ma duże owoce. Dojrzewają późno. Inne odmiany to Węgierka i Rheinische. Wybierając odmianę, sprawdź jej wymagania. Dopasuj ją do warunków w ogrodzie.
Jakie są najpopularniejsze odmiany mirabelki?
Najbardziej znane odmiany to Mirabelka z Nancy i Mirabelka Flotowa. Różnią się terminem dojrzewania owoców. Mają też inne wymagania co do zapylenia.
Zbiór i zastosowanie mirabelek w kuchni
Sezon na mirabelki zaczyna się w lipcu. Trwa do września. Owoce zbierasz, gdy są dojrzałe. Powinny być miękkie w dotyku. Mają wtedy intensywny kolor. Możesz zbierać owoce końcem lipca. Zbiór trwa do początku września. Z jednego drzewa zbierzesz kilka kilogramów. Owoce po dojrzeniu szybko opadają. Zbieraj je na bieżąco. Unikniesz w ten sposób os.
Świeże mirabelki nie przechowują się długo. W lodówce leżą 2-3 dni. Możesz je zamrozić. Usuń pestki przed mrożeniem. Owoce świetnie smakują na surowo. Są dobrą przekąską. Dodasz je do ciast i deserów. Z mirabelek zrobisz pyszne przetwory.
Popularne przetwory to dżemy. Zrobisz też konfitury. Pyszne są kompoty. Możesz zrobić soki. Z mirabelek powstają nalewki. Robi się też wina. Owocami można produkować powidła. Pamiętaj o usunięciu pestek.
- Jedz mirabelki na surowo jako zdrową przekąskę.
- Dodaj owoce do ciasta lub deseru.
- Przygotuj domowy kompot.
- Zrób dżem lub konfiturę.
- Wykorzystaj mirabelki do nalewki.
- Eksperymentuj z przepisami na przetwory.
Kiedy zbierać mirabelki?
Zbiór mirabelek trwa od lipca do września. Zbieraj owoce, gdy są w pełni dojrzałe. Powinny być miękkie i intensywnie wybarwione.
Co można zrobić z mirabelek w kuchni?
Mirabelki nadają się do jedzenia na surowo. Zrobisz z nich dżemy, kompoty, soki. Świetnie pasują do ciast. Możesz też zrobić nalewkę lub wino.
Przeciwwskazania i na co uważać
Mirabelki są zdrowe dla większości osób. Jednak nie każdy powinien jeść je bez ograniczeń. Owoce zawierają cukry proste. Dlatego nie są polecane diabetykom. Osoby z cukrzycą powinny zachować ostrożność.
Niektóre źródła wskazują, że mirabelki mogą być trudne do strawienia. Osoby z chorobami układu trawiennego powinny spożywać je z umiarem. Dotyczy to schorzeń trzustki, wątroby czy woreczka żółciowego. Pamiętaj o tym, jedząc mirabelki.
Najważniejsza uwaga dotyczy pestek. Pestki mirabelki są toksyczne. Zawierają amigdalinę. Ta substancja jest składnikiem cyjanogennym. W większych ilościach jest trucizną. Nigdy nie jedz pestek mirabelki. Usuwaj je przed przetwarzaniem owoców.
Mirabelki są polecane alergikom. Mogą redukować reakcje na pyłki drzew.
Kto nie powinien jeść mirabelek?
Mirabelki nie są wskazane dla osób z cukrzycą. Zawierają dużo cukrów prostych. Ostrożność powinny zachować osoby z chorobami trzustki, wątroby, woreczka żółciowego.
Czy pestki mirabelki są trujące?
Tak, pestki mirabelki są trujące. Zawierają substancję zwaną amigdaliną. Jest to składnik cyjanogenny. Zawsze usuwaj pestki przed jedzeniem owoców.
Dlaczego warto odkryć mirabelki na nowo?
Mirabelki były kiedyś bardzo popularne. Rosły w przedwojennych sadach. Zdobiły wiejskie ogrody. Były źródłem witamin. Robiono z nich przetwory. Z czasem stały się zapomniane. Wyparły je inne owoce. Często rosną dziś dziko. Mimo to są cenne.
Teraz mirabelka przeżywa renesans. Coraz więcej osób interesuje się lokalnymi owocami. Wzrasta popularność przetworów domowych. Ludzie szukają naturalnych produktów. Chcą jeść zdrowo. Mirabelki wpisują się w te trendy. Są ekologiczne i zdrowe. Mają wiele wartości odżywczych.
Warto przypomnieć sobie o mirabelkach. Możesz posadzić je w ogrodzie. Są łatwe w uprawie. Owocują obficie. Ich owoce są smaczne. Wykorzystasz je na wiele sposobów. Przywrócisz tradycję. Zyskasz zdrowe owoce.
Cytat:
„Mirabelka to roÅ›lina, którÄ… najczęściej kojarzy siÄ™ z dziko rosnÄ…cym drzewem, które pod koniec lata obfituje w maÅ‚e, sÅ‚odkie, żółte owoce. Dopiero od niedawna na nowo budzi zainteresowanie ogrodników, sadowników oraz amatorów i wielbicieli drzew owocowych.”
Cytat:
„Mirabelki są smaczne i wartościowe, choć nie są tak popularne jak inne śliwki.”
Dlaczego mirabelki nazywane są „złotą śliwką”?
Mirabelki mają złocisto-żółty kolor skórki. Są małe i słodkie. Przypominają małe, cenne kuleczki. Stąd ich popularna nazwa „złota śliwka”.
Czy warto uprawiać mirabelki w ogrodzie?
Tak, warto posadzić mirabelkę w ogrodzie. Drzewo jest łatwe w pielęgnacji. Jest odporne na mróz i choroby. Daje obfite plony. Owoce są zdrowe i smaczne.
Zobacz także:
Dodaj komentarz