Skorek pospolity – czy jest groźny i jak się go pozbyć?

Skorek pospolity, znany też jako szczypawka, to powszechny owad budzący wiele kontrowersji. Czy jest niebezpieczny dla człowieka? Gdzie żyje i jak wpływa na nasze otoczenie? Wyjaśniamy fakty i obalamy mity.

Czym jest skorek pospolity?

Skorek pospolity (Forficula auricularia) to niewielki owad. Należy do rzędu skorków, czyli cęgoszy (Dermaptera). W Polsce występuje kilka gatunków skorków. Na świecie rzad liczy około 2000 gatunków. Skorek pospolity to gatunek wszystkożerny. Jest łatwo rozpoznawalny dzięki charakterystycznym szczypcom.

Jak wygląda skorek?

Skorek ma wydłużone, spłaszczone ciało. Jego długość waha się od 9,5 do 20 mm. Ubarwienie bywa brunatne lub czerwonobrunatne. Ciało jest gładkie, nieowłosione. Głowa jest mała z długimi czułkami. Posiada trzy pary odnóży biegowych. Skorki mają dwie pary skrzydeł. Pierwsza para to krótkie, skórzaste pokrywy. Druga para to błoniaste skrzydła. Skorki rzadko korzystają ze skrzydeł. Preferują poruszanie się po ziemi. Najbardziej wyróżniającą cechą są cęgi. To przysadki odwłokowe na końcu ciała. Samce mają większe i bardziej zakrzywione cęgi niż samice. Cęgi służą do obrony i chwytania pokarmu.

Środowisko życia skorka

Skorek pospolity występuje powszechnie w Europie. Jest rodzimy także dla Morza Śródziemnego. Spotkasz go w zachodnich obszarach Azji. Został zawleczony na inne kontynenty. Obecnie występuje na całym świecie. Preferuje miejsca ciepłe i wilgotne. Ukrywa się w ciągu dnia. Znajduje schronienie w wilgotnej glebie. Lubi przebywać pod korą drzew. Chowa się także pod kamieniami i liśćmi. Skorki często tworzą gromady w miejscach ukrycia. Nie tolerują wysokich temperatur.

Cykl życiowy skorka

Skorki przechodzą przeobrażenie niezupełne. Rozwój obejmuje stadia: jajo, larwa i imago (postać dorosła). Samice składają jaja w płytkich komorach w ziemi. Składają jaja wiosną. Samica składa 20 do 60 jaj. Samice opiekują się złożonymi jajami. Chronią je przed innymi owadami. Lizują grzyby z powierzchni jaj. Opiekują się także larwami. Karmią larwy do czasu pierwszego linienia. Larwy wylęgają się po 72 dniach przed zimą. Wiosną wylęg trwa około 20 dni. Larwy przechodzą 4 wylinki. Ich wygląd zmienia się w trakcie rozwoju. Rozwój nimfy trwa około 56 dni. Rozwój larwalny może trwać od kilku tygodni do kilku miesięcy. Samica może pożreć swoje młode. Skorki zimują w podziemnych korytarzach.

Zachowanie i dieta

Skorki są aktywne głównie nocą. Poruszają się szybko po ziemi. Są zwinne owadami. Rzadko latają, mimo posiadania skrzydeł. Ich narząd gębowy jest gryzący. Skierowany jest do przodu. Skorki są wszystkożerne. Żywią się tkankami roślinnymi. Polują także na drobne bezkręgowce. Zjadają martwe owady i padlinę. Często polują na mszyce. Zjadają małe gąsienice. Ich dieta obejmuje także wełnowce. Skorki kontrolują populacje szkodników. Zjadają delikatne tkanki roślin. Mogą podgryzać młode rośliny. Dzieje się to zwłaszcza przy dużej liczebności skorków. W okolicy 3-4 segmentu ciała mogą wydzielać substancję. Ma ona zapach kwasu karbolowego. Służy to prawdopodobnie do obrony.

Skorki a człowiek – fakty i mity

Skorek pospolity nie jest groźny dla ludzi. Nie gryzie ani nie szczypie chętnie. Może delikatnie uszczypnąć, gdy zostanie przyciśnięty. Ukąszenie nie jest bolesne. Nie stanowi zagrożenia dla zdrowia. Skorek nie przenosi chorób. Nie jest jadowity ani toksyczny. Mit o wchodzeniu skorków do ucha jest nieprawdziwy. Nazwa łacińska „auricularia” odnosi się do kształtu skrzydła. Przypomina ono ucho. Nie oznacza to, że owad wchodzi do uszu. Skorki unikają kontaktu z ludźmi. Przypadek wejścia do ucha jest ekstremalnie rzadki. Skorki mogą być pożyteczne w ogrodzie. Pomagają w zwalczaniu szkodników. Zjadają mszyce i jaja ślimaków. Pomagają rozkładać resztki organiczne. Mogą stanowić problem w domu. Dzieje się tak zwłaszcza w kuchni. Mogą zanieczyścić żywność. W takim przypadku produkty należy wyrzucić.

Skorki w kulturze

W kulturze europejskiej skorek często kojarzony jest z nieszczęściem. Bywa postrzegany negatywnie. W Japonii symbolizuje szczęście i długowieczność. Pierwsze wzmianki o skorkach w uszach pojawiły się w starożytności. Nazywano je „usznicami” lub „uszkami”. Te dawne legendy są nieprawdziwe. Skorki nie przegryzają błony bębenkowej. Mimo przesądów, skorek nie wyrządza szkody człowiekowi.

Jak pozbyć się skorków?

Skorki trafiają do domów jesienią. Szukają ciepła przed zimą. Przyciąga je światło nocą. Możesz zapobiegać ich wnikaniu. Uszczelnij okna i drzwi. Zadbaj o porządek wokół domu. Usuń suche liście i martwe korzenie. Likwiduj źródła wilgoci. Nie sadź roślin blisko domu. Zachowaj odległość minimum pół metra. Unikaj otwierania okien przy zapalonym świetle. Możesz zmienić światło na żółte. Takie światło wabi mniej owadów.

Metody zwalczania

Przy niewielkiej liczbie skorków możesz użyć odkurzacza. Wyłapiesz w ten sposób owady. Możesz zastosować pułapki. Użyj płaskiego naczynia z olejem. Możesz kupić gotowe lepy na owady. Skorki lubią wilgoć i cień. Stwórz domową pułapkę z doniczkami. Wypełnij je trocinami lub słomą. Postaw je w miejscach, gdzie widujesz skorki. Sprawdzają się też pułapki z płatkami owsianymi. Naturalne środki odstraszające to melisa, lawenda, mięta. Liście tych roślin możesz rozłożyć w miejscach występowania skorków.

• Użyj odkurzacza do wyłapania skorków.
• Stosuj pułapki z olejem lub lep na owady.
• Przygotuj domowe pułapki z doniczkami i trocinami.
• Rozłóż liście melisy, lawendy lub mięty.

Profesjonalne metody i prewencja

W przypadku dużej infestacji skontaktuj się z profesjonalną firmą. Firmy DDD oferują dezynsekcję. Stosują sprawdzone metody zwalczania. Używają oprysków i zamgławiania ULV. Zamgławianie rozpyla preparaty w formie mgły. Dociera do trudno dostępnych miejsc. Po zwalczaniu skorków ważne jest sprzątanie. Uszczelnij wszystkie potencjalne wejścia. Zapobiegniesz w ten sposób powrotowi owadów. Regularne sprzątanie zmniejsza ryzyko. Przechowuj żywność w szczelnych pojemnikach. Dbaj o suchą atmosferę w domu. Usuwaj źródła wilgoci. Te działania pomagają zapobiegać infestacji. W ogrodzie profilaktyka obejmuje pielęgnację. Regularnie zbieraj opadłe liście. Usuwaj martwe pędy drzew. Unikaj pozostawiania na ziemi przegniłych owoców. Przyciągaj naturalnych wrogów skorków. Należą do nich żaby, jeże i ptaki.

Skorek w ekosystemie

Skorki odgrywają ważną rolę w ekosystemie. Są pożyteczne w ogrodach. Pomagają kontrolować populacje szkodników. Zjadają mszyce i gąsienice. Przyczyniają się do różnorodności biologicznej. Ich obecność w ogrodzie jest korzystna. Nie należy ich całkowicie eliminować. Wpływają na bioróżnorodność lokalnego ekosystemu.

„Szkodnik? Nie, to owad – który powinien mieć miejsce w ekologicznym ogrodzie.” – Beata Dulko-Kaszowska

Podsumowanie

Skorek pospolity to ciekawy owad. Ma charakterystyczne szczypce. Żyje w wilgotnych, zacienionych miejscach. Prowadzi nocny tryb życia. Jest wszystkożerny. Pomaga w kontroli szkodników. Mity o jego niebezpieczeństwie są nieprawdziwe. Nie gryzie ludzi. Nie wchodzi do ucha. Zapobieganie jego obecności w domu polega na uszczelnianiu i dbaniu o czystość. W ogrodzie jest często pożyteczny. Warto poznać jego prawdziwą naturę. Nie taki skorek straszny, jak go malują.

Zobacz także:

• Jak pozbyć się much i larw – skuteczne metody zwalczania
• Rącznik pospolity – piękna ozdoba i śmiertelne zagrożenie
• Robaki w fasoli – jak rozpoznać szkodniki i skutecznie się ich pozbyć?
• Rośliny i naturalne sposoby na krety i nornice w ogrodzie
• Ogrodnica niszczylistka – jak rozpoznać i skutecznie zwalczać szkodnika w ogrodzie?