Bydło simentalskie to rasa o bogatej historii. Jest ceniona za dwukierunkową użytkowość. Sprawdź, skąd pochodzi i jakie ma cechy.
Pochodzenie i historia rasy simentalskiej
Rasa simentalska pochodzi ze Szwajcarii. Wywodzi się z dolin rzek Simme i Saane. Jej korzenie sięgają średniowiecza. Germańskie plemię Alemanów sprowadziło bydło w II-V wieku. Pierwotnie rasa służyła do pracy pociągowej. Była też źródłem mleka i mięsa. Praca nad rasą trwała do XX wieku. Rozwój przebiegał spontanicznie. Ludowa selekcja kształtowała cechy zwierząt. Rasa została oficjalnie zarejestrowana w 1926 roku. Jest jedną z najstarszych ras europejskich. Wzmianki o niej pojawiają się już w XIII wieku.
Charakterystyka fizyczna bydła simentalskiego
Bydło simentalskie ma mocną budowę ciała. Charakteryzuje się dobrym zdrowiem. Wysokość w kłębie wynosi 134-148 cm. Długość ciała sięga 160-165 cm. Krowy ważą od 550 do 900 kg. Byki osiągają wagę 850-1300 kg. Nowonarodzone cielęta ważą 35-45 kg. Byki i krowy mają muskularne ciało. Ich tułów jest długi i prostokątny. Umaszczenie bywa różne. Występuje kolor płowy lub czerwono-pstrokaty. Głowa jest zawsze biała. Białe są też podgardle i brzuch. Dolne części nóg i kiść ogonowa też są białe. Na głowie mogą pojawić się 'okulary’. Cielęta mogą ważyć do 50 kg przy pierwszym wycieleniu. Noworodki ważą około 40 kg (cieliczki) i 45 kg (buhajki).
Użytkowość mleczna i mięsna
Rasa simentalska jest wszechstronna. Znana jest z dwukierunkowej użytkowości. Hoduje się ją na mleko i mięso. Wyselekcjonowane osobniki tworzą linie mleczno-mięsne. Krowa daje około 15-18 litrów mleka dziennie. Roczna produkcja mleka wynosi 3,5-7 tysięcy kg. Rekordzistki osiągają do 10 tys. litrów. Mleko ma wysoką zawartość tłuszczu. Zwykle jest to około 4%. Może dochodzić nawet do 6%. Zawartość białka wynosi około 3,46-3,5%. Mleko simentali ma dobre właściwości serowarskie. Krowy linii mięsno-mlecznych sprawdzają się jako mamki. Pomagają w hodowli bydła mięsnego.
Bydło simentalskie ma duże zdolności opasowe. Wydajność rzeźna jest wysoka. Wynosi prawie 65%. Mięso jest wysokiej jakości. Cielęta szybko rosną. Dzienne przyrosty masy wynoszą 0,85-1,3 kg. Byki osiągają 600 kg w wieku 18 miesięcy. Walory kulinarne mięsa zachęcają do jego spożycia. Wydajność rzeźna simentali wynosi około 63%. Bydło dobrze wykorzystuje pasze objętościowe. Końcowa wartość rzeźna zależy od wielu czynników. Kluczowe są typ użytkowy i wiek zwierzęcia.
| Cecha | Wartość |
|---|---|
| Wysokość w kłębie | 134-148 cm |
| Waga krów | 550-900 kg |
| Waga byków | 850-1300 kg |
| Waga cieląt (urodzenie) | 35-45 kg |
| Dzienne przyrosty masy | 0,85-1,3 kg |
| Roczna produkcja mleka | 3,5-7 tys. kg |
| Zawartość tłuszczu w mleku | 4-6% |
| Wydajność rzeźna | ok. 63-65% |
Hodowla bydła simentalskiego na świecie i w Europie
Simentaler zamieszkuje pięć kontynentów. Jego pogłowie wynosi około 40-42 milionów sztuk. W Europie populacja liczy 17 milionów sztuk. Rasa rozpowszechniła się w całej Europie. Pierwszy eksport ze Szwajcarii miał miejsce w XVI wieku. Typ dwukierunkowy dominuje w wielu krajach. Należą do nich Szwajcaria, Austria i Niemcy. Polska, Włochy i Rumunia też go hodują. Słowenia, Węgry i Ukraina również. Kierunek jednostronnie mięsny jest popularny w innych regionach. Przykładem są Wielka Brytania i Dania.
W Europie hodowlą zajmują się niemieccy zootechnicy. Pracują nad bardziej produktywnymi krowami. Programy hodowlane kładą nacisk na wydajność. Ważne są cechy jakościowe mięsa. Długowieczność krów jest priorytetem. Wiele zwierząt przekroczyło 100 000 kg mleka w życiu. Ważna jest też budowa wymion. Rasa wpisuje się w produkcję przetworów mleczarskich. Wymagania klimatyczne i terenowe sprzyjają hodowli ekstensywnej.
Rasa simentalska w Polsce
Hodowla simentali w Polsce ma 150 lat tradycji. Rozpoczęła się w drugiej połowie XIX wieku. Rasa jest hodowana głównie na Podkarpaciu. Liczba simentali w Polsce to około 45-50 tys. sztuk. Stanowi to około 1-1,5% krajowego pogłowia. Około 3778 sztuk objętych jest kontrolą użytkowości. W latach 50. i 60. XX wieku hodowla dynamicznie się rozwijała. Powstał Ośrodek Hodowli Zarodowej w Brzozowie. W 1975 roku utworzono Stację Oceny Buhałów w Odrzechowej. W 2006 roku 37% unasiennień rasami mięsnymi dotyczyło simentali. W ostatnich latach widać wzrost populacji. Corocznie odbywa się Krajowa Wystawa Bydła Simentalskiego. Ma miejsce w Rudawce Rymanowskiej.
Polski Związek Hodowców Bydła Simentalskiego powstał w 1994 roku. Zrzesza hodowców tej rasy. Związek jest członkiem Polskiej Federacji. Należy do niej od 1997 roku. Od 2004 roku zadania hodowlane przejęły związki. Populacja oceniana wzrasta. Najwyższa wydajność mleka w Polsce wyniosła 7238 kg. Osiągnięto ją w 1910 roku. Rekordzistka Bella uzyskała 7393 kg mleka w 2006 roku. Wzrost produkcji mleka jest widoczny. Poprawia się też zawartość tłuszczu i białka. Hodowla simentali wpisuje się w polskie rolnictwo. Trwałe użytki zielone zajmują znaczący obszar kraju.
Zalety i wady hodowli simentali
Rasa simentalska ma wiele zalet. Jest to rasa wszechstronna. Daje dobrą ilość mleka i mięsa. Zwierzęta charakteryzują się wysoką produktywnością. Mięso ma dobrą jakość. Simentale szybko przybierają na wadze. Są odporne na choroby. Dotyczy to na przykład mastitis. Krowy są długowieczne. Mogą produkować do 15 lat. Życiowa produkcyjność bywa bardzo wysoka. Można uzyskać ponad 52 tys. kg mleka. Rasa dobrze adaptuje się do różnych warunków. Ma spokojny temperament. Sprawdza się w produkcji ekstensywnej. Krowy linii mięsno-mlecznych są dobrymi mamkami.
Rasa simentalska ma też pewne wady. Wydajność mleczna zależy od paszy. Problemy mogą pojawić się przy pierwszym wycieleniu. Należy monitorować młode krowy podczas pierwszego porodu. Niektórzy uważają, że simentale są bardziej mięsne. Ich typ jest bardziej nastawiony na mięso.
„Simmentals nie są rasą mleczną”– to opinia części hodowców.
- Wysoka produktywność mleczna i mięsna.
- Dobra jakość mięsa.
- Szybki przyrost masy ciała.
- Odporność na choroby, w tym mastitis.
- Długowieczność i wysoka wydajność życiowa.
- Dobra adaptacja do różnych warunków.
- Spokojny temperament.
- Wydajność mleczna zależna od jakości paszy.
- Możliwe problemy przy pierwszym wycieleniu.
Pytania i odpowiedzi dotyczące rasy simentalskiej
Skąd pochodzi rasa simentalska?
Rasa simentalska pochodzi ze Szwajcarii. Wywodzi się z dolin rzek Simme i Saane.
Jaka jest główna cecha użytkowości tej rasy?
Główną cechą jest dwukierunkowa użytkowość. Rasa jest ceniona za produkcję mleka i mięsa.
Ile mleka może produkować krowa simentalska?
Krowa simentalska produkuje rocznie od 3,5 do 7 tysięcy kg mleka. Rekordzistki osiągają więcej.
Jak szybko rosną cielęta simentalskie?
Cielęta simentalskie rosną szybko. Dzienne przyrosty masy ciała wynoszą 0,85-1,3 kg.
Zasady utrzymania i pielęgnacji
Utrzymanie bydła simentalskiego wymaga uwagi. Zwierzęta potrzebują czystości. Ważna jest sucha ściółka. W ciepłym sezonie zaleca się wypasanie. Pastwisko zapewnia naturalną bazę paszową. Zimą potrzebne jest siano. Należy przygotować około 0,5 tony siana na sztukę. Karmienie odbywa się 2-3 razy dziennie. Dojenie zaleca się 3 razy dziennie. Przed dojem trzeba umyć wymię. Zwierzęta potrzebują stałego dostępu do czystej wody. Ważne jest też dostarczanie soli. Dzienna dawka soli to 20-50 g.
Dieta powinna być zbilansowana. Warto wprowadzać preparaty witaminowo-mineralne. Pomagają one w utrzymaniu zdrowia. Pomieszczenia powinny mieć temperaturę 15-20°C. Regularne spacery są korzystne. Hodowla wymaga też profilaktyki zdrowotnej. Należą do niej szczepienia. Ważna jest dezynfekcja i czyszczenie kopyt. Tucz cieląt wymaga odpowiedniej paszy. Aby uzyskać maksymalne mleko, podawaj soczyste pożywienie. Upewnij się, że cielęta dostają siarę w ciągu 30 minut po urodzeniu.
- Utrzymuj zwierzęta w czystości i na suchej ściółce.
- Zapewnij regularne wypasanie na pastwisku.
- Przygotuj odpowiednią ilość siana na zimę.
- Stosuj zbilansowaną dietę i suplementy.
- Zapewnij czystą wodę i sól.
- Monitoruj zdrowie i stosuj profilaktykę.
Trendy i perspektywy hodowli
Popularność rasy simentalskiej rośnie. Jest ceniona za wszechstronność. Hodowcy dążą do poprawy cech. Dotyczy to wydajności mlecznej i mięsnej. Selekcja opiera się na ocenie genetycznej. Wzrasta wykorzystanie genetyki zachodniej. Pochodzi ona z Austrii, Szwajcarii czy Niemiec. Programy hodowlane poszerzają zakres cech. Włączają długość użytkowania i jakość mleka. Dążenie do bezrogich stad to nowy trend. Promuje się zrównoważony rozwój hodowli. Rosnące pogłowie w Polsce świadczy o zainteresowaniu. Zwiększa się liczba stad pod kontrolą. Rozwija się sektor prywatny. Przechodzi się od eksportu cieląt do rozwoju krajowej hodowli. Logo Milka z krową simentalską promuje rasę.
„Simmental jest idealna dla prywatnych właścicieli”– to częsta opinia rolników.
Rasa simentalska jest używana do krzyżowania. Ulepsza się nią bydło miejscowe. W ZSRR powstało 6 odmian. Były wynikiem krzyżowania z simentalami. W USA pojawiła się nawet czarna odmiana. Rasa wpisuje się w nowoczesne oczekiwania rolnika. Zapewnia wysoką jakość produktów. Jest odporna i łatwa w utrzymaniu. Programy hodowlane wspierają rozwój. Używa się metody BLUP do oceny genetycznej. Systematycznie ocenia się cechy produkcyjne. Unowocześnia się indeksy hodowlane.
Gdzie kupić bydło simentalskie?
Zwierzęta rasy simentalskiej można kupić w Polsce. Dostępne są w gospodarstwach hodowlanych. Możliwy jest też import. Głównymi kierunkami są Niemcy, Austria i Szwajcaria. Cena młodych krów w Niemczech to około 2000 dolarów. Lokalne ceny są niższe. Wynoszą od 800 do 1000 dolarów. Przy zakupie zwracaj uwagę na stan zwierzęcia. Ważny jest kolor i wygląd głowy. Sprawdź nos, powieki i oczy. Ocen stan wymienia i zębów. Nogi powinny być mocne. Zwróć uwagę na jakość wełny. Sprawdź temperaturę ciała i puls.
- Gospodarstwa hodowlane w Polsce.
- Import z Niemiec, Austrii, Szwajcarii.
Przed zakupem poproś o dokumentację hodowlaną. Sprawdź pochodzenie zwierzęcia. Upewnij się, że spełnia Twoje oczekiwania.
Zobacz także:
Dodaj komentarz