Owca kameruńska to rasa pochodząca z Afryki Zachodniej. Jest ceniona za niewielkie wymagania i odporność. Sprawdź, jak hodować te zwierzęta i jakie mają cechy.
Pochodzenie i charakterystyka owcy kameruńskiej
Owca kameruńska wywodzi się z zachodniej Afryki. Jej domem są głównie Kamerun i Wybrzeże Kości Słoniowej. Rasa ta jest naturalnie przystosowana do trudnych warunków klimatycznych. Owce kameruńskie są niewysokie i mało wymagające. Wyróżnia je duża wytrzymałość i płodność.
Zwierzęta te charakteryzują się niskim tułowiem. Mają okrągłe żebra i drobny fundament. Są to owce szerstne, bez runa. Nie wymagają regularnego strzyżenia. Ich okrywa włosowa składa się z grubych włosów. Włosy te wypadają co jakiś czas. Sierść jest przystosowana do upałów. Stanowi barierę dla pasożytów. Okresowo pojawiają się delikatne włosy puchowe. Owce samodzielnie usuwają sezonową okrywę włosową.
Owce kameruńskie mają krótkie ogony i twarde racice. Umaszczenie jest zróżnicowane. Występuje brązowe podpalane, czarne, a także z białymi plamami. Spotyka się też umaszczenie brązowo-białe i czarne podpalane. Dorosłe samice ważą od 25 do 50 kg. Tryki są cięższe, osiągają od 40 do 65 kg. W kłębie dorastają do 55–70 cm. Obwód klatki piersiowej wynosi 81–86 cm.
Samce posiadają grube rogi średniej długości. Mają też silnie owłosioną klatkę piersiową i szyję. Charakterystyczną cechą jest bujna grzywa. Czasem maciorki mają szczątki rogów. Taka cecha dyskwalifikuje je z hodowli. Rasa ta jest płochliwa. Owce potrafią przeskoczyć ogrodzenia do 120 cm wysokości. Mogą uciekać przy wypasie z psami pasterskimi.
Skąd pochodzi owca kameruńska?
Owca kameruńska pochodzi z zachodniej Afryki, głównie z Kamerunu.
Czy owca kameruńska ma wełnę?
Nie, owca kameruńska jest owcą szerstną i nie ma typowego runa.
Żywienie i wymagania hodowlane
Owce kameruńskie są łatwe w utrzymaniu. Mają niskie wymagania żywieniowe. Mogą być wypasane na naturalnych pastwiskach. Radzą sobie dobrze w różnych klimatach. W okresie wegetacji odżywiają się głównie trawą. Zimą ich podstawą żywienia jest siano. Na jedno zwierzę potrzeba około 10 arów pastwiska. Stosuje się wypas kwaterowo-rotacyjny. Owce lubią urozmaicenie w diecie. Chętnie jedzą gałęzie świerka, dębu czy wierzby.
Zwierzęta nie potrzebują paszy wysokoenergetycznej. Wyjątkiem jest okres intensywnej eksploatacji. Zbilansowana pasza sprzyja szybkiemu przyrostowi masy ciała. Dzienna porcja paszy dla dorosłych owiec to 1,5-2 kg siana lub koniczyny. W okresie ciąży i karmienia należy dokarmiać. Podobnie w czasie mrozów. Stosuje się wtedy pasze treściwe w ograniczonych ilościach. Dieta młodych owiec zawiera mleko. Mleko zastępcze podaje się do trzeciego miesiąca życia. Dieta dla owiec hodowanych na mięso jest inna. Powinna być dostosowana do etapu życia. Podczas tuczu kładzie się nacisk na energię i białko. Pasze treściwe dostarczają tych składników. Wspomagają one rozwój mięśni. Ważne minerały to wapń, fosfor, magnez, cynk, miedź, selen. Istotne witaminy to A, D, E. Pasza objętościowa musi być czysta i dobrze wysuszona. Wolna od pleśni.
Owce muszą mieć stały dostęp do świeżej wody. Potrzebują też lizawki. Lizawka dla owiec nie powinna zawierać dodatku miedzi. Owce potrzebują ochrony przed deszczem i wiatrem. Wystarczy im zwykła wiata. Nie potrzebują skomplikowanych owczarni. Dobrze znoszą zimno. Zimą mogą przebywać na tebenevce (wypasie zimowym). Należy dbać o podstawową opiekę zdrowotną. Konieczna jest kontrola racic i zębów. Ważne jest regularne odrobaczanie. Zabieg ten zleca się raz na sezon. Zdrowe owce mają błyszczącą sierść. Chętnie jedzą i nie kuleją. Ich wydaliny mają postać twardych kulek.
Czym karmić owce kameruńskie zimą?
Zimą podstawą diety owiec kameruńskich jest siano.
Jak często odrobaczać owce kameruńskie?
Odrobaczanie owiec kameruńskich zleca się raz na sezon.
- Urozmaicaj dietę owiec, aby zapobiec niedoborom.
- Kontroluj ilość roślin strączkowych, aby unikać wzdęć.
- Podawaj siano w różnych formach.
- Wzbogacaj paszę treściwą o witaminy i minerały.
- Zapewnij stały dostęp do świeżej wody.
- Stopniowo wprowadzaj pasze objętościowe dla młodych owiec.
- Dostosuj dietę do celu hodowli.
Rozmnażanie i płodność
Owce kameruńskie osiągają dojrzałość płciową wcześnie. Samice są gotowe do krycia w wieku 7 miesięcy. Samce dojrzewają w wieku 5-7 miesięcy. Owca może się zdarzyć od 1 roku życia. Baran jest gotowy od 1,5 roku. Zwierzęta do krycia powinny być dobrze rozwinięte i odżywione.
Okres polowania na samice trwa od 0,5 do 3 dni. Owulacja występuje 30-32 godziny po rozpoczęciu rui. Gotowość do krycia poznasz po zachowaniu owiec. Wskazują na nią też objawy fizjologiczne. Owce mają wysoką zdolność wykrywania rui. Ciąża u owiec trwa od 143 do 153 dni, czyli około 5 miesięcy. Owce mogą dać 1-2 mioty rocznie. Rasy Romanowskie mogą kryć cały rok. W jednym miocie rodzi się od 1 do 3 jagniąt. Jagnięta owcy kameruńskiej są silne i zdrowe. Charakteryzuje je niska śmiertelność. Pierwsze wykoty u maciorek zdarzają się w wieku 7 miesięcy. Średnia plenność w jednym miocie wynosi 110-150%. Roczna plenność może wynosić 200–300% (2–3 jagnięta rocznie).
Poród nie zawsze wymaga pomocy. Interwencja jest potrzebna przy komplikacjach. Jeśli poród następuje zimą, zapewnij ciepłe miejsce. Zwierzę powinno być w suchym pomieszczeniu. Zwykle owce rodzą wiosną. Wtedy jest ciepło i dostępna jest zielona trawa. Opieka nad noworodkiem jest kluczowa. Jagnięta są odstawiane od matki po około 2-3 miesiącach.
W hodowli stosuje się metody inseminacji. Wyróżniamy inseminację naturalną i sztuczną. Sztuczna inseminacja (AI) pozwala poprawić cechy genetyczne. Zwiększa produkcję mleka i mięsa. Pomaga kontrolować choroby. Badania wspierane przez UE (projekt SheepRep) dążyły do poprawy AI. Udoskonalono technologię mrożenia nasienia. Badano skuteczność prezerwacji. Stosowano dodatki jak cysteina. Testowano środki rozpuszczające na bazie mleka sojowego. Wykorzystywano też napromienianie nasienia laserem helowo-neonowym. Techniki kriokonserwacji pozwalają długo przechowywać nasienie. Mrożenie i rozmrażanie mogą jednak uszkadzać komórki.
Ile jagniąt rodzi owca kameruńska?
Owca kameruńska rodzi od 1 do 3 jagniąt w jednym miocie.
Jak długo trwa ciąża u owcy?
Ciąża u owcy trwa od 143 do 153 dni.
Produkty i opłacalność hodowli
Owce kameruńskie hoduje się głównie na mięso i skórę. Nie wymagają dojenia. Mięso od owiec kameruńskich ma lepszy smak. Jest mniej tłuste niż tradycyjna baranina. Nie posiada nieprzyjemnej woni tłuszczopotu. Mięso jest smaczne i ciemne. Owce szerstne są utrzymywane również dla dobrych gatunkowo skór.
Owce szerstne są utrzymywane ze względu na produkcję dobrych gatunkowo skór oraz smacznego mięsa.
Mięso od owiec kameruńskich ma lepszy smak i jest mniej tłuste.
Hodowla owiec jest jedną z dochodowych gałęzi hodowli. Koszty utrzymania owiec kameruńskich są niskie. Są mało wymagające i łatwe w utrzymaniu. Nadają się do hodowli ekstensywnej. Często wypasane są na nieużytkach. Kupno i utrzymanie owiec mięsnych może się zwrócić w ciągu dwóch lat. Zyski pochodzą ze sprzedaży jagniąt. Możliwa jest też sprzedaż skór. Hodowcy mogą korzystać z programów wsparcia i dopłat. Koszt jednej owcy waha się od kilkuset do kilku tysięcy złotych.
Trwają badania nad krzyżowaniem ras mięsnych z owcami kameruńskimi. Celem jest poprawa składu kwasów tłuszczowych w mięsie. Potomstwo krzyżówek jest odporniejsze na pasożyty zewnętrzne. Powrót do ras pierwotnych jest trendem w hodowli. Takie rasy są mało wrażliwe na choroby. Owce kameruńskie wpisują się w ten trend. Są odporne na choroby pasożytnicze. Wykazują też odporność na schorzenia skórne. Wyróżniają się długowiecznością.
Zarządzanie stadem i trendy
W hodowli owiec kameruńskich ważne jest zarządzanie stadem. Owce to zwierzęta stadne. Potrzebują grupy. Ważny jest wybór odpowiedniej rasy. Zależy on od celu hodowli. Przy selekcji owiec do rozrodu zwracaj uwagę na ich masę. Ważny jest też stan odżywienia. Należy zadbać o odpowiednią dietę dla baranów. Szczególnie przygotowujących się do krycia. Utrzymanie owiec na pastwiskach jest korzystne. Szczególnie w suchym i górzystym terenie.
W Polsce najczęstszy system żywienia to alkierzowo-pastwiskowy. Obejmuje wypas latem i żywienie w pomieszczeniach zimą. Regularne przycinanie kopyt jest konieczne. Wykonuje się je co 2 miesiące. Ważna jest zmiana ściółki. Należy regularnie usuwać obornik.
Międzynarodowa księga stadna prowadzona jest dla owiec kameruńskich. Zarządza nią Jean Kiala w ramach AOBA. Zwierzęta z Ameryki Północnej i Europy mogą być wpisane do księgi. Wymaga to wcześniejszej inspekcji. Wzrost zainteresowania rasami afrykańskimi to jeden z trendów. Popularny jest wypas na nieużytkach. Jest to ekologiczna i ekonomiczna metoda. Rozwija się hodowla na rynku lokalnym. Rośnie też znaczenie zrównoważonego rozwoju. Inwestuje się w nowoczesne technologie zarządzania stadem. Monitoruje się zdrowie zwierząt.
Czy owce kameruńskie potrzebują specjalnych budynków?
Nie, owcom kameruńskim wystarczy prosta wiata chroniąca przed deszczem i wiatrem.
Podsumowanie
Owca kameruńska to świetna alternatywa. Nadaje się dla małych gospodarstw. Jest mało wymagająca i łatwa w utrzymaniu. Charakteryzuje się wysoką odpornością na choroby. Nie potrzebuje intensywnego żywienia. Jej mięso jest smaczne i niskotłuszczowe. Hodowla może być opłacalna. Wymaga podstawowej opieki i odpowiedniego żywienia. Powrót do takich ras wpisuje się w trend ekologicznej hodowli.
Nazywanie ich „żywymi kosiarkami” świadczy o braku pełnego zrozumienia ich potrzeb. Chociaż minimalne, wymagania żywieniowe i opieka są niezbędne dla zdrowia stada. Hodowla owiec kameruńskich to inwestycja. Przynosi ona korzyści ekonomiczne i ekologiczne.
Zobacz także:
Dodaj komentarz