Płatności ONW wspierają rolników w obszarach z trudnymi warunkami. Rekompensują dodatkowe koszty i utracone dochody. Pomagają utrzymać działalność rolniczą na tych terenach.
Czym są płatności ONW?
Płatności ONW to wsparcie finansowe dla rolników. Dotyczy obszarów ze specyficznymi ograniczeniami. Kompensują utrudnienia w produkcji rolnej. Ograniczenia wynikają z warunków naturalnych lub innych czynników. Wsparcie ma zachować walory krajobrazowe. Promuje zrównoważone systemy rolnicze. Umożliwia kontynuację rolniczego użytkowania ziemi. Jest częścią Wspólnej Polityki Rolnej (WPR). Wcześniej działało w ramach PROW 2014-2020.
Dlaczego płatność ONW jest ważna?
Płatność ONW jest ważna, ponieważ rekompensuje rolnikom dodatkowe koszty. Pokrywa też utracone dochody. Pomaga stabilizować dochody gospodarstw. Zapobiega wyludnianiu obszarów wiejskich. Wspiera rolnictwo w trudnych warunkach.
Jakie są typy obszarów ONW w Polsce?
W Polsce występują trzy typy obszarów ONW. Są to obszary z ograniczeniami naturalnymi. Istnieją też obszary ze specyficznymi ograniczeniami. Trzeci typ to obszary górskie. Obszary górskie leżą powyżej 500 m n.p.m. Obszary ONW na lata 2014–2020 obowiązują do 2027 roku. Obszary te wyznacza się na podstawie kryteriów. Ważna jest wysokość terenu. Liczy się też wskaźnik waloryzacji WWRPP.
Gdzie znaleźć wykaz obszarów ONW?
Wykaz obszarów ONW znajduje się w załączniku. Jest to załącznik do rozporządzenia. Rozporządzenie wydał Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Pochodzi z 13 marca 2015 roku. Można go znaleźć na portalu Gov.pl. Można wybrać województwo, powiat i gminę. Następnie można sprawdzić status kwalifikacji.
Kto może otrzymać płatność ONW?
Płatność ONW przysługuje rolnikowi aktywnemu zawodowo. Rolnik musi użytkować grunty rolne. Grunty muszą leżeć na wyznaczonych obszarach ONW. Minimalna powierzchnia gospodarstwa to 1 hektar. Minimalna powierzchnia jednej działki to 0,1 hektara. Wsparcie przyznaje się do powierzchni 75 hektarów. Limit powierzchni obowiązuje dla wszystkich rolników.
W 2024 roku wprowadzono płatności dla małych gospodarstw. Dotyczy to gospodarstw o powierzchni do 5 hektarów. W 2025 roku rolnicy mogą wybrać tę uproszczoną formę. Zastępuje ona wiele innych płatności bezpośrednich.
Czy hodowca zwierząt może dostać dopłatę do ONW?
Tak, hodowca zwierząt może dostać dopłatę do ONW. Dotyczy to obszarów górskich i specyficznych (strefa II). Wymagana jest minimalna obsada zwierząt. Obsada musi wynosić co najmniej 0,3 DJP na hektar. Warunek posiadania zwierząt może spełnić małżonek rolnika. Wymagana jest pisemna zgoda małżonka. Gatunki zwierząt uwzględniane do DJP to alpaki, bydło, bawoły, daniele, gęsi, jelenie, kozy, lamy, muły, osły, owce, konie. Liczbę DJP oblicza się dla okresu od 1 kwietnia do 30 września.
Jak obliczyć DJP?
DJP to Duże Jednostki Przeliczeniowe. Oblicza się je na podstawie liczby zwierząt. Stosuje się specjalne współczynniki. Współczynniki te są w załączniku do rozporządzenia. Okres do obliczeń to od 1 kwietnia do 30 września danego roku. Należy zliczyć zwierzęta w tym okresie. Pomnożyć przez odpowiednie współczynniki. Suma daje liczbę DJP. Minimalna wymagana obsada to 0,3 DJP na hektar. Dotyczy to obszarów uprawnionych do wyższej stawki ONW.
Jak obliczana jest płatność ONW?
Płatność ONW oblicza się jako iloczyn stawki i hektarów. Liczy się hektary zgłoszone przez rolnika. Stawki są zróżnicowane. Zależą od typu obszaru ONW. Zależą też od strefy ONW. Inne stawki są dla obszarów ze zwierzętami. Płatności podlegają degresywności. Oznacza to zmniejszenie stawki dla większych powierzchni. Płatności nie przyznaje się powyżej 75 hektarów.
Stawki płatności ONW w 2025 roku
Stawki płatności ONW różnią się. Zależą od typu obszaru i warunków.
| Typ obszaru ONW | Warunki dodatkowe | Stawka (zł/ha/rok) |
|---|---|---|
| Z ograniczeniami naturalnymi | Strefa I | 179 |
| Z ograniczeniami naturalnymi | Strefa II | 264 |
| Typ specyficzny | Strefa I (przyrodniczo-turystyczne) | 179 |
| Typ specyficzny | Strefa II (podgórskie) | 264 |
| Typ specyficzny | Strefa II (>50% pow. >350 m n.p.m. i niekorzystne warunki) | 676 |
| Typ górski | Brak warunku zwierząt | 450 |
| Typ górski | Minimalna obsada zwierząt (min. 0,3 DJP/ha) | 829 |
Stawki dla obszarów górskich i podgórskich ze zwierzętami wzrosły. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi zaproponowało zmiany. Nowe stawki dla obszarów podgórskich to 676 zł/ha. Wcześniej było 550 zł/ha. Dla obszarów górskich to 829 zł/ha. Wcześniej było 759 zł/ha. Zmiany te weszły w życie od 1 lutego.
Degresywność płatności ONW
Płatności ONW podlegają zasadzie degresywności. Oznacza to zmniejszenie kwoty na hektar dla większych powierzchni.
| Powierzchnia (ha) | Procent stawki podstawowej |
|---|---|
| Do 25 | 100% |
| 25,01 – 50 | 50% |
| 50,01 – 75 | 25% |
Płatność przysługuje maksymalnie do 75 hektarów. Powyżej tej powierzchni wsparcie nie jest przyznawane.
Płatności dla małych gospodarstw a ONW
W 2024 roku wprowadzono płatność dla małych gospodarstw. Jest to uproszczona forma wsparcia. Dotyczy gospodarstw o powierzchni do 5 hektarów. W 2025 roku rolnicy mogą ją wybrać. Stawka wynosi 225 EUR za hektar. Maksymalna kwota to 1125 EUR na gospodarstwo. To około 5000 złotych. Ta płatność zastępuje wiele innych. Obejmuje też płatność ONW. Rolnik zgłasza chęć skorzystania z tej formy. Robi to w systemie eWniosekPlus. Jeśli gospodarstwo przekroczy 5 hektarów, stosuje się standardowe zasady.
„jeśli gospodarstwo przekroczy wymagane 5 hektarów, wniosek zostanie przetworzony według standardowych zasad dla wszystkich płatności dostępnych dla większych gospodarstw.” – Jolanta Dobiesz, dyrektor Departamentu Płatności Bezpośrednich ARiMR
Jak złożyć wniosek o płatność ONW?
Wnioski o płatność ONW składa się elektronicznie. Służy do tego aplikacja eWniosekPlus. Wnioski składa się zazwyczaj razem. Łączy się je z wnioskiem o podstawowe wsparcie dochodów. System eWniosekPlus ułatwia deklarację działek ONW. Termin składania wniosków w 2024 roku to 25 czerwca. W 2025 roku termin to 15 maja. Należy dołączyć wymagane dokumenty. Potrzebne są oświadczenia. Potwierdzają one spełnienie warunków. W przypadku spółdzielni wymagane jest badanie lustracyjne. Wyjątek to spółdzielnie nowo wpisane do KRS.
- Składaj wniosek elektronicznie przez eWniosekPlus.
- Dołącz wymagane oświadczenia i dokumenty.
- Upewnij się, że spełniasz warunki powierzchni i obsady zwierząt.
Instytucje i przepisy prawne związane z ONW
Płatności ONW są częścią Planu Strategicznego WPR. Realizuje je Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR). Nadzór sprawuje Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Podstawą prawną jest rozporządzenie UE nr 1305/2013. W Polsce regulują to krajowe rozporządzenia. Obszary ONW wyznacza IUNG-PIB. Współpracuje z Ministerstwem Rolnictwa. Dane kontaktowe ARiMR: ul. Poleczki 33, 02-822 Warszawa. Infolinia: 800 38 00 84. Czynna od 07:30 do 15:30.
Czy płatności ONW można łączyć z innymi dopłatami?
Tak, płatności ONW można łączyć z innymi formami wsparcia. Obejmuje to Uzupełniającą Płatność Podstawową (UPP). Można je łączyć z płatnościami obszarowymi. Możliwe jest też łączenie ze wsparciem krajowym. Rolnicy mogą też korzystać z płatności ekologicznych. Wnioski o różne formy wsparcia składa się często razem.
Zobacz także:
Dodaj komentarz