Koń śląski to jedna z polskich ras koni gorącokrwistych. Jest ceniony za siłę, łagodny charakter i wszechstronne użytkowanie. Rasa ma bogatą historię, sięgającą XIX wieku. Dziś konie śląskie sprawdzają się w sporcie i rekreacji.
Historia konia śląskiego
Rasa konia śląskiego powstała na Śląsku. Jej początki sięgają XIX wieku. Wtedy lokalne klacze krzyżowano z ogierami. Używano ogierów oldenburskich i wschodniofryzyjskich. Te ogiery miały często orientalne przodki. Hodowlę prowadzono w stadach ogierów w Koźlu i Lubiążu. Pierwsze prace hodowlane rozpoczęto w 1817 roku w Lubiążu. Oficjalny dokument rządowy o hodowli powstał w 1820 roku. Wprowadzono wtedy obowiązkowe uznawanie ogierów. Potomstwo dalej krzyżowano. Dodawano krew ras pruskich i angielskich. W oldenburskiej hodowli planowano już od XV wieku. W 1820 roku w Oldenburgii rejestrowano wszystkie urodzenia. Prowadzono też księgi stadne. Po II wojnie światowej rasę utrzymano. Pomógł w tym import ogierów oldenburskich. Dzięki nim zachowano pożądany typ konia. Kluczowe ośrodki hodowlane to Koźle i Książ. Ważna była też stadnina w Strzegomiu. Od 1997 roku państwowa hodowla jest tylko przy Stadzie Ogierów Książ. W latach 30. XX wieku górnicy docenili konie śląskie. Używali ich w zaprzęgach do pracy. Konie śląskie od dawna pełniły rolę w pracy polowej. Brały też udział w wydarzeniach społeczności lokalnych.
„Pierwsze hodowle koni śląskich rozpoczęto w XIX wieku”
„One to właśnie miały decydujący wpływ na ukształtowanie się konia śląskiego” – Janusz Lawin
W latach 70. XX wieku wyodrębniono dwa kierunki hodowli. Powstał stary typ i nowy typ. Nowy typ nazwano angloślązakiem. Hodowla koni śląskich na Śląsku trwa wiele pokoleń. Rasa przetrwała dzięki zainteresowaniu hodowców. Dziś konie śląskie rozsławiają Polskę. Osiągają sukcesy w powożeniu.
Charakterystyka konia śląskiego
Konie śląskie różnią się budową. Zależy to od kierunku hodowli. W rasie wyróżniamy stary i nowy typ.
Budowa ciała – stary typ
Stary typ konia śląskiego ma masywną budowę. Jest harmonijny i proporcjonalny. Charakteryzuje go szeroki, umięśniony zad. Ma szeroką i głęboką klatkę piersiową. Grzbiet jest mocny. Szyja jest długa, głowa ciężka. Profil głowy bywa garbonosy. Kończyny są krótkie. Mają szerokie nadpęcia. Kopyta są proporcjonalne. Stary typ ma zbliżony kształt do konia oldenburskiego.
| Cecha | Stary typ |
|---|---|
| Budowa | Masywna, harmonijna |
| Głowa | Duża, ciężka, garbonosy profil |
| Szyja | Mocna, długa |
| Klatka piersiowa | Szeroka, głęboka |
| Zad | Szeroki, umięśniony |
| Kończyny | Krótkie, szerokie nadpięcia |
| Kopyta | Proporcjonalne |
Budowa ciała – nowy typ (angloślązak)
Nowy typ konia śląskiego jest lżejszy. Jest bardziej szlachetny. Ma delikatniejszą głowę. Szyja jest dłuższa. Zad jest bardziej spadzisty. Łopatki są skośne. Nowy typ jest bardziej zwrotny i zwinny. Promuje się go na zawodach powożeniowych. Konie śląskie nowego typu są polecane dla dzieci. Są też dobre do jeździectwa rekreacyjnego.
| Cecha | Nowy typ (angloślązak) |
|---|---|
| Budowa | Lżejsza, szlachetniejsza |
| Głowa | Delikatniejsza |
| Szyja | Dłuższa |
| Zad | Bardziej spadzisty |
| Łopatki | Skośne |
| Zwrotność | Większa |
Wzrost i waga koni śląskich
Wzrost koni śląskich różni się typem. Klacze starego typu mają 158–168 cm w kłębie. Ogiery starego typu osiągają 160–170 cm. Klacze nowego typu mierzą 162–168 cm. Ogiery nowego typu mają 164–170 cm. Wzrost koni śląskich przeważnie mieści się w przedziale 160-170 cm. Masa ciała koni śląskich to 680-720 kg. W wieku 3 lat klacze mają około 158 cm wzrostu. Ich obwód klatki to 190 cm. Obwód nadpęcia wynosi 22,5 cm. Ogiery w tym wieku mają 160 cm wzrostu. Ich obwód klatki to 190 cm. Obwód nadpęcia wynosi 23 cm.
| Typ | Wysokość klaczy (cm) | Wysokość ogierów (cm) | Masa ciała (kg) |
|---|---|---|---|
| Stary typ | 158–168 | 160–170 | 680–720 |
| Nowy typ | 162–168 | 164–170 |
Umaszczenie konia śląskiego
Umaszczenie konia śląskiego zależy od typu. Stary typ występuje w maści gniadej. Spotyka się też ciemnogniadą i skarogniadą. Umaszczenie kare i siwe jest możliwe. Nowy typ ma głównie umaszczenie gniade. Rzadziej występuje ciemnogniada. Czasami spotyka się maść karą, kasztanowatą lub siwą. Paleta barw umaszczenia jest różnorodna. Występują odcienie od czerni po miedziane rudości. Dopuszczalne maści w programie ochrony to gniada, ciemnogniada, skarogniada, kara, siwa. Inne maści są eliminowane z hodowli programowej.
Charakter konia śląskiego
Koń śląski ma łagodny charakter. Wykazuje dużą pojętność. Są to konie spokojne i zrównoważone. Dobrze współpracują z człowiekiem. Ich cechy charakteru sprawiają, że są doskonałymi towarzyszami. Są szczególnie polecane dla dzieci. Uczą odpowiedzialności i empatii. Konie śląskie są pełne gracji w ruchach. Jednocześnie są niesamowicie silne. Sprawdzają się na placach szkółek jeździeckich. Radzą sobie też na międzynarodowych arenach.
Użytkowanie koni śląskich
Konie śląskie są wszechstronnie użytkowane. Najbardziej predysponowane są do pracy w zaprzęgu. Odnoszą duże sukcesy w dyscyplinie powożenia. Są wykorzystywane w sporcie powożeniowym. Konie śląskie nowego typu są promowane na zawodach powożeniowych. Startują na arenie międzynarodowej. Ślązaki są też szkolone do startów w ujeżdżeniu. Biorą udział w Mistrzostwach Polski Młodych Koni w ujeżdżeniu. Coraz częściej używa się ich w skokach przez przeszkody. Są popularne w jeździectwie rekreacyjnym. Dziś służby mundurowe znów interesują się tą rasą. Policja i straż miejska wykorzystują konie śląskie. Konie śląskie były docenione przez górników. Służyły w przemyśle ciężkim i wojsku. Badania Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu wykazały. Konie śląskie dobrze adaptują się do klimatu i diety. Konie śląskie są cenione w jeździectwie. Sprawdzają się w rekreacji i sporcie. Są doskonałe dla dzieci. Uczą młodych jeźdźców odpowiedzialności.
Hodowla i program ochrony
Hodowla koni śląskich koncentruje się w Polsce. Głównie na Dolnym i Górnym Śląsku. Dodatkowe regiony hodowli to południowo-wschodnia Polska. Konie śląskie hoduje się też za granicą. Spotkasz je w Niemczech, Danii i Holandii. Obecnie jedynym państwowym ośrodkiem jest stadnina przy SO Książ. Kluczowe ośrodki to też SO Koźle i stadnina w Strzegomiu. Materiały hodowlane z tych stadnin gwarantowały stabilność. Po wojnie na Śląsku zostało wiele dobrych klaczy. Pochodziły od miejscowych, szlachetnych koni. Miały domieszkę krwi ogierów oldenburskich i wschodniofryzyjskich. Import ogierów oldenburskich po wojnie pomógł utrwalić rasę. Program ochrony rasy śląskiej istnieje. Jego celem jest utrzymanie populacji w czystości. Zachowuje się stary typ konia śląskiego. Program dąży do zachowania różnorodności biologicznej. Do ksiąg stadnych wpisywane są konie. Muszą wywodzić się od przodków. Przodkowie musieli być w księgach ras śląskiej i oldenburskiej. Konie śląskie starego typu mogą mieć do 4 przodków pełnej krwi angielskiej. Dotyczy to trzeciego pokolenia. Nowy typ może mieć do 6 takich przodków. W 2008 roku do głównej księgi wpisano 1169 klaczy. W 2009 roku do programu ochrony włączono 520 klaczy. W 2016 roku liczba klaczy wzrosła do 867. Program ochrony przyczynia się do wzrostu populacji klaczy. Dąży do zachowania różnorodności genetycznej. Dodaje geny koni angielskich. To wspiera rozwój sportowy rasy. W Oldenburgii w 1820 roku wprowadzono rejestrację urodzeń. Prowadzono tam księgi stadne. Sezon kopulacyjny trwał od marca do czerwca. Ogiery kryły od 120 do 130 klaczy. Procent zaźrebień wynosił 70-75%. Klacze rodziły od 12 do 15 źrebiąt. Dotyczy to całej ich kariery hodowlanej. W latach 1917-1938 ogiery zimnokrwiste stanowiły 40%. Były używane na Śląsku. Hodowcy starają się utrzymać odpowiednią ilość materiału genetycznego. Dotyczy to zwłaszcza starego typu.
Sukcesy sportowe koni śląskich
Konie śląskie osiągają znaczące sukcesy. Szczególnie w dyscyplinie powożenia. Rasa zdobyła medale na Mistrzostwach Świata. Sukcesy odniosły na Mistrzostwach Europy. Medale zdobyto w Windsorze w 1980 roku. Sukces był też w Zug w 1981 roku. Konie rasy śląskiej zdobywają kolejne medale. Tytuł Mistrza Świata 2018 zdobył Sonet. Lokan był Wicemistrzem Świata 2010. Bazyli został Mistrzem Świata Młodych Koni 2015. Epilog zdobył tytuł Wicemistrza Świata Młodych Koni 2016. Frezja była Wicemistrzynią Świata 2015. Eter zdobył brązowy medal Mistrzostw Świata 2017. Inne konie też odnosiły sukcesy. Wymienić można Rebelię, Regentkę, Bastiona, Rejenta. Konie śląskie od lat rozsławiają Polskę. Prezentują się doskonale w powożeniu.
„Konie śląskie od lat rozsławiają Polskę w powożeniu”
„Konie śląskie to pełne gracji w ruchach, a przy tym niesamowicie silne sprawdzają się zarówno na placach szkółek jeździeckich, jak i na międzynarodowych arenach.”
Cena konia śląskiego
Ceny koni śląskich są zróżnicowane. Zależą od wieku, pochodzenia i wyszkolenia. Ceny zaczynają się od kilku tysięcy złotych. Mogą sięgać kilkunastu tysięcy złotych. Konie z lepszym rodowodem są droższe. Konie sportowe osiągają wyższe ceny. Cena konia śląskiego może wynosić od 15 tys. zł. Może dochodzić do 75-100 tys. zł. Warto rozważyć zakup konia śląskiego. Bierz pod uwagę jego cechy i przeznaczenie. Pielęgnacja i dobre warunki życia to inwestycja.
| Kryterium | Orientacyjny przedział cenowy (zł) |
|---|---|
| Ogólny | kilka do kilkunastu tysięcy |
| Szeroki zakres | 15 000 do 100 000 |
Najczęstsze pytania o konie śląskie
Czy koń śląski to koń zimnokrwisty?
Nie, koń śląski to jedna z najcięższych ras koni gorącokrwistych w Europie. Ma masywną budowę, ale należy do koni gorącokrwistych.
Gdzie hoduje się konie śląskie?
Hodowla koncentruje się na Dolnym i Górnym Śląsku. Ważne ośrodki to Stada Ogierów w Koźlu i Książu oraz Stadnina w Strzegomiu. Hodowla istnieje też w południowo-wschodniej Polsce, Niemczech, Danii i Holandii.
Jakie są typy koni śląskich?
Istnieją dwa typy: stary typ i nowy typ (angloślązak). Różnią się budową ciała i przeznaczeniem. Stary typ jest masywniejszy, nowy lżejszy i bardziej sportowy.
Do czego wykorzystuje się konie śląskie?
Są wszechstronne. Używa się ich głównie w powożeniu. Sprawdzają się też w ujeżdżeniu i skokach przez przeszkody. Są popularne w jeździectwie rekreacyjnym. Coraz częściej służą w policji i straży miejskiej.
Powiązane tematy
Chcesz dowiedzieć się więcej o koniach? Sprawdź informacje o innych rasach. Ciekawy jest koń małopolski. Warto poznać też konia wielkopolskiego. Dowiedz się więcej o arabach. Interesująca jest też rasa andaluzyjska. Koń fryzyjski ma charakterystyczny wygląd. Konie hanowerskie są popularne w sporcie. Poznaj cechy koni szetlandzkich. Małe kuce New Forest i Connemara są przyjazne. Warto wiedzieć o koniach noryckich. Niemieckie kuce wierzchowe są wszechstronne. Konie haflinger są mocne. Tematyka koni jest szeroka. Obejmuje rasy zimnokrwiste i gorącokrwiste. Znajdziesz informacje o koniach pełnej krwi. Dowiedz się o koniach szlachetnej półkrwi. Poznaj konie ardeńskie. Warto zgłębiać wiedzę o różnych dyscyplinach. Konie biorą udział w wyścigach. Popularne jest ujeżdżanie i skoki przez przeszkody. Hodowla koni sportowych często wykorzystuje dolew krwi angielskiej. Zapoznaj się z programami ochrony ras. W Polsce działa Polski Związek Hodowców Koni (PZHK). Dolnośląski Związek Hodowców Koni (DZHK) wspiera lokalną hodowlę. Instytucje jak ARIMR i Inspektorat Weterynarii są ważne. Laboratoria wykonują badania genetyczne. Związki rasowe promują konkretne rasy. Stada ogierów w Lubiążu i Koźlu mają znaczenie historyczne. Stado Ogierów w Książu jest kluczowe dziś. Stadnina w Strzegomiu to ważny ośrodek. Znani hodowcy to Ryszard Szorc, Jan Krzecki, Dariusz Smichura. Warto dbać o bezpieczeństwo jazdy konnej. Używaj kasku jeździeckiego. Zainwestuj w odpowiednie wyposażenie. Dotyczy to konia i jeźdźca. Odwiedź działy z siodłami i odzieżą jeździecką. Akcesoria do koni są niezbędne. Dowiedz się o pielęgnacji koni. Ważna jest dieta konia. Rozważ ubezpieczenie koni i jeźdźców. Zapoznaj się z przepisami prawa jeździeckiego. PZHK publikuje statystyki hodowlane. Dostępne są dane o pogłowiu koni w Polsce. Dobrostan koni to ważny temat. Istnieją dobre praktyki w hodowli i chowie. Systemy utrzymania koni są różne. Przeglądaj kalendarze imprez jeździeckich. Krajowy Championat Koni Śląskich to ważne wydarzenie. Wystawy odbywają się w Siedlcu, Porębie, Poznaniu. Konie śląskie wykorzystuje się w hipoterapii. Program ochrony rasy śląskiej jest kluczowy. Ma na celu zachowanie rasy dla przyszłych pokoleń.
Zobacz także:
Dodaj komentarz